Een persoonsgerichte cultuur: speel in op de behoeften van werknemers

Er is veel aan de hand in de wereld. En naast alle veranderingen en onzekerheid zijn we nog aan het wennen aan een nieuwe manier van werken. Al die gebeurtenissen kunnen een grote impact hebben op het welzijn van werknemers. Daarom is empathie op de werkvloer essentieel voor een goede employee experience.

Hoe pas je empathie precies toe in de werkomgeving? En wat zijn de voordelen van zo’n persoonsgerichte cultuur? In dit artikel leggen we uit waarom je met een persoonsgerichte bedrijfscultuur tegemoetkomt aan de behoeften van je werknemers, en hoe je zo’n cultuur actief bevordert.

Het nieuwe werken en nieuwe eisen aan werk

Als gevolg van de coronacrisis zijn trends in onze manier van werken die zich al langer aan het ontwikkelen waren versneld werkelijkheid geworden. Voor mensen met een kantoorbaan is hybride werken al lang geen nice to have meer, maar eerder een voorwaarde bij het zoeken naar een baan.

Maar dat brengt ook nieuwe uitdagingen met zich mee. Omdat contact met collega’s op kantoor ontbreekt, verandert de sociale dynamiek en daarmee de cultuur op de werkvloer (bron: Forbes).

Om die afname van persoonlijk contact te compenseren is een empathische, persoonsgerichte aanpak nodig. De belangrijkste factoren voor hoge werktevredenheid blijken namelijk, volgens onderzoek van McKinsey onder meer dan 16.000 werknemers, naast uitdagende taken te bestaan uit interpersoonlijke relaties.

Daarnaast blijkt uit interviews van McKinsey onder ruim 70 CHRO’s van de grootste organisaties in Europa dat ook de productiviteit hoger ligt wanneer werknemers zich verbonden voelen met de organisatie.

Willemijn Pels Rijcken, psycholoog bij OpenUp, legt het zo uit: “Op de werkplek komen persoonlijk en professioneel contact samen. Dat is een heel eigen dynamiek, en die komt het beste tot zijn recht wanneer werknemers zich verbonden voelen met hun collega’s en met de missie van het bedrijf.”

💡 Meer weten over de link tussen de bedrijfscultuur en het welzijn van medewerkers? De impact van je bedrijfscultuur op mentale gezondheid

Andere belangrijke psychologische behoeften op het werk zijn:

Ruimte om te groeien. Dit betekent niet alleen medewerkers blijven bijscholen, ze de kans geven om zich te ontwikkelen en de carrièreladder te beklimmen. Ruimte voor ontwikkeling gaat ook in bredere zin om een growth mindset aannemen in je bedrijfscultuur. Het betekent dat medewerkers nog mogen leren in hun rol als ze nieuw zijn in het bedrijf, en dat er positief naar fouten wordt gekeken – als kansen om te leren.

Open cultuur. Dat is een cultuur waarin alle werknemers openlijk hun gedachten, twijfels, mening en behoeften kunnen uitspreken. Daarmee stimuleer je authenticiteit: het feit dat iedereen zichzelf kan zijn op de werkvloer. Het houdt ook in dat er een cultuur van open feedback is – met ruimte om feedback te geven, te ontvangen en kritische ideeën te delen om de manier van werken te verbeteren. Je kunt zo’n open cultuur stimuleren door medewerkers actief te vragen hoe zij bepaalde keuzes zouden aanpakken.

Erkenning en beloning. Maak je hard voor het hardop uitspreken van waardering in de organisatie. Bedank je medewerkers met woorden en daden voor het werk dat ze leveren. Zo laat je mensen zich gezien en gewaardeerd voelen als mens.

👉 Lees meer over het belang van psychologische veiligheid op de werkvloer

Wat is een persoonscultuur of mensgerichte cultuur?

Een persoonsgerichte cultuur in organisaties heet ook wel een mensgerichte cultuur of familiecultuur.

Het klinkt vanuit zakelijk oogpunt misschien vreemd om je meer te richten op de menselijke kant van werknemers dan op resultaten, competenties en vaardigheden. Daarom kun je naast de persoonscultuur ook een innovatiegerichte, beheersgerichte of resultaatgerichte organisatiecultuur onderscheiden.

Een mensgerichte cultuur gaat uit van het idee dat mensen het meest waardevolle bezit zijn van je organisatie. De focus ligt in de eerste plaats op de medewerkers: wat zijn hun behoeften? Hoe werken ze samen, hoe gaan ze met elkaar om en kunnen ze zich ontwikkelen? ‘Teamwork’ is een sleutelwoord.

Aan de mensgerichte cultuur ligt – net als bij elke bedrijfscultuur – een waardesysteem ten grondslag. Daar heb jij als werkgever een grote invloed op. Jij bepaalt het kader dat voor iedereen duidelijk maakt welk gedrag gewenst en geaccepteerd is, en welke waarden jullie niet belangrijk vinden (of zelfs willen ontmoedigen).

Willemijn Pels Rijcken, psycholoog bij OpenUp, heeft 7 waarden gedefinieerd die centraal staan in een mensgerichte cultuur.

7 kernwaarden van een persoonsgerichte cultuur

1. Openheid

Communiceer open over je bedrijfscultuur, ontwikkelingen in de organisatie, strategische keuzes, maar ook over fouten. Laat het management, de directie en leidinggevenden het goede voorbeeld geven.

Aan de slag met open communiceren binnen jouw organisatie? Volg ook onze cursus voor managers: Mentaal welzijn bespreekbaar maken op de werkvloer

2. Verbinding

Schep genoeg mogelijkheden voor formeel en informeel contact, het liefst ook om regelmatig collega’s van andere afdelingen te ontmoeten.

3. Ontwikkeling

Sta mensen toe om fouten te maken en ervan te leren. In een persoonscultuur is het geaccepteerd om collega’s op fouten te wijzen zonder dat het een probleem is. Zolang je het op een luchtige, opbouwende manier doet natuurlijk.

4. Groei

Geef werknemers de kans om hun kennis en vaardigheden verder te ontwikkelen. Bied bijvoorbeeld een opleidingsbudget aan, interne trainingen, sessies voor feedback of persoonlijke ontwikkeling. En natuurlijk valt horizontaal groeien via een rol in een andere afdeling hier ook onder, net als verticaal doorgroeien in leidinggevende functies.

5. Authenticiteit

Kijk naar de unieke kennis en vaardigheden die iemand met zich meebrengt. En die iemand dus kan toevoegen aan jullie organisatie. Vraag er expliciet naar tijdens de inwerkperiode of het sollicitatieproces: Wat zijn jouw sterke punten? Hoe ga je te werk? Wat zou je veranderen als je dat kon?

Houd de vaardigheden en talenten van individuele werknemers bij in je HR-systeem, zodat je er zicht op houdt en er regelmatig naar kunt teruggrijpen voor evaluatiegesprekken.

6. Avontuur en plezier

Af en toe ruimte hebben om niet te hoeven werken is net zo belangrijk als je werk met veel plezier doen. Organiseer dus ook informele activiteiten voor werknemers – na en tussen het werk. Denk aan samen lunchen, met het team een cursus volgen, een etentje aan het einde van een kwartaal of een andere team building-activiteit.

7. Betrokkenheid

In een persoonsgerichte cultuur draait het om teamwork, het ‘wij’-gevoel. Daarom is het belangrijk dat medewerkers zich verbonden voelen met het hele bedrijf, niet alleen met hun eigen afdeling.

Betrek medewerkers dus zoveel mogelijk bij je missie, maar ook bij beslissingen. Vraag naar hun mening of ideeën voor oplossingen via hun leidinggevende of een enquête. Deel proactief resultaten en geef waar mogelijk inzicht in structuren, financiën en beslissingen.

De voordelen van een mensgerichte cultuur

Bouwen aan een persoonsgerichte organisatiecultuur, waarin de mens centraal staat, heeft veel voordelen. Je zorgt voor een goede ervaring voor werknemers – een betere employee experience – als je hen waardeert, menselijk behandelt en de ruimte geeft om te groeien. En dat heeft weer een positieve invloed op je aantrekkelijkheid als werkgever.

Andere voordelen:

Verhoogde productiviteit: als medewerkers zich verbonden voelen met elkaar, de organisatie en de mogelijkheid krijgen om zich te ontwikkelen, neemt hun productiviteit ook toe.

Gezonder en gelukkiger team: mensen die zich gezien, gesteund en zichzelf voelen op de werkplek, zijn op de lange termijn gelukkiger in hun baan (en daarbuiten) en eerder geneigd om bij hun werkgever te blijven (bron: McKinsey). Dat is weer goed voor het behoud van werknemers.

Snellere besluitvorming: door de grote talenten en werknemers met veel potentieel in je organisatie meer verantwoordelijkheid te geven en hun eigen besluiten te laten nemen, worden besluitvormingsprocessen korter. Dat is ook weer goed voor je efficientie en productiviteit.

Wil je op de hoogte blijven van mentaal welzijn op het werk? Word dan lid van onze nieuwsbrief voor regelmatige updates en ideeën.

De rol van HR: zo breng je een persoonscultuur in de praktijk

We weten nu wat een mensgericht cultuur inhoudt en wat de voordelen zijn. Maar hoe zit het met de praktijk? Hoe implementeer je als HR-professional zo’n cultuur in je organisatie?

“HR-professionals kunnen een persoonsgerichte cultuur stimuleren en in de praktijk brengen door alle 7 waarden hierboven vanaf het begin naar voren te brengen. Dat kun je doen door de bedrijfscultuur actief te benoemen, door expliciet aan te geven dat input van medewerkers gewaardeerd wordt, dat er ruimte is voor fouten en ontwikkeling en dat je nieuwsgierig bent naar de persoon achter de medewerker,” legt psycholoog Willemijn Pels Rijcken uit.

Blijf vervolgens ook in contact met werknemers, niet alleen via anonieme enquêtes, maar door een-op-een of in feedbacksessies vragen te stellen.

Daar voegt de psycholoog aan toe: “Het is ook belangrijk dat HR-afdelingen over menselijke vaardigheden beschikken en bijvoorbeeld iemands persoonlijke communicatiestijl begrijpen. Op die manier kom je al tijdens het sollicitatiegesprek te weten of een toekomstige collega niet alleen zakelijk gezien een fit is, maar ook bij de cultuur van je organisatie past.”

Meer weten over een bedrijfscultuur waarin het welzijn van medewerkers voorop staat?

Als HR-professional speel je een onmisbare rol in het stimuleren van een open cultuur. OpenUp helpt bedrijven om een cultuur te creëren waarin het mentale welzijn, geluk en de groei van je werknemers centraal staat.

Wil je leren van andere professionals over uitdagingen op het gebied van HR en mentaal welzijn op het werk? Doe dan mee met onze live online HR-roundtables, onder leiding van een gecertificeerd psycholoog.

Een persoonsgerichte cultuur: zo speel je in op de behoeften van je werknemers

Het nieuwe werken en nieuwe eisen aan werk

Andere belangrijke psychologische behoeften op het werk zijn:

Wat is een persoonscultuur of mensgerichte cultuur?