Op naar meer emotionele intelligentie op de werkvloer: HR-tips van een psycholoog

7 dec ‘23
7 min
Werkprestaties
Redactie OpenUp
Gecontroleerd door psycholoog Willemijn Pels Rijcken
Na de pandemie is hybride werken het nieuwe normaal op de werkvloer. Maar daarmee is ook de sociale dynamiek en communicatie tussen managers en collega’s veranderd. Leidinggevenden moeten hun managementstijl aanpassen om hun teams ook op afstand effectief te kunnen leiden. 

 

Een belangrijke rol is daarbij weggelegd voor emotionele intelligentie of EQ. Toch beschikt volgens Travis Bradberry, bestsellerauteur van ‘Emotional Intelligence 2.0’, maar 36% van de mensen over deze kwaliteit. Dus hoe stimuleer je als HR-professional emotionele intelligentie en empathie op de werkvloer? Waarom is emotioneel intelligent zijn eigenlijk zo belangrijk, en wat is de link met een inclusieve bedrijfscultuur? Je leest het hier.

Het belang van emotionele intelligentie en empathie op het werk

 

Voordat we dieper in het onderwerp duiken, is het belangrijk om te weten wat emotionele intelligentie of ‘EQ’ precies is. 

 

Psycholoog bij OpenUp Willemijn Pels Rijcken legt uit: “Emotionele intelligentie draait om het vermogen om je eigen emoties te herkennen, onder controle te houden en effectief te gebruiken. En daarnaast bestaat het uit het begrijpen van de emoties van anderen om je heen.”

 

Empathie daarentegen is het vermogen om de gevoelens van anderen te begrijpen en te delen. Je zou kunnen zeggen dat empathie een onderdeel of voorbeeld is van emotionele intelligentie.”

 

Hoe vertaalt dat zich naar leidinggeven? Volgens Harvard Business School bestaat emotionele intelligentie uit 4 onderdelen: 

 

  1. Zelfbewustzijn
  2. Zelfregulatie
  3. Sociaal bewustzijn
  4. Relatiemanagement

 

Het eerste punt, zelfbewustzijn, is de kern van emotionele intelligentie. Bij zelfbewustzijn gaat het er niet alleen om dat je je bewust bent van je eigen sterke en zwakke punten, maar ook van je eigen emoties en de impact daarvan op je team, collega’s en stakeholders.

 

Zelfregulatie beschrijft hoe je met deze emoties omgaat en ze onder controle houdt. Componenten drie en vier gaan over de emoties van anderen. Het derde onderdeel, sociaal bewustzijn, gaat over het waarnemen van de emoties van anderen in de ruimte en het bewust zijn van de dynamiek binnen de organisatie. Dit is ook waar empathie om de hoek komt kijken, waardoor leiders de gevoelens en perspectieven van teamleden kunnen begrijpen en daardoor effectiever kunnen communiceren. 

 

En relatiemanagement heeft betrekking op je vermogen om anderen te beïnvloeden, hen te coachen en op tijd in te grijpen als er een conflict of miscommunicatie dreigt, voordat die uit de hand lopen.

 

Verder lezen 💡 Tips voor leidinggeven op afstand

 

 

De invloed van emotionele intelligentie op je bedrijfscultuur

 

Welke invloed heeft het stimuleren van EQ op de cultuur van je organisatie als geheel?

 

Psycholoog Willemijn Pels Rijcken legt uit: “Werken aan emotionele intelligentie binnen je organisatie draagt bij aan een positieve, gezonde bedrijfscultuur. Je bewust zijn van de invloed van emoties op jezelf en anderen verbetert de communicatie, samenwerking en dynamiek in teams. Bovendien kun je beter opkomen voor je eigen emotionele behoeften als je daar meer inzicht in hebt,” legt ze uit.

 

Emotionele intelligentie is belangrijk voor zowel managers als werknemers. “Managers met een hoge emotionele intelligentie kunnen met behulp daarvan een open, stimulerende werkomgeving creëren. Dat draagt bij aan meer plezier en voldoening op het werk, maar ook tot een hogere productiviteit”, aldus de psychologe.

 

Een hoog EQ beïnvloedt ook je eigen veerkracht. “Iemand met emotionele intelligentie toont ook meer veerkracht als er zich veranderingen of onverwachte gebeurtenissen op de werkvloer voordoen,” zegt Willemijn Pels Rijcken.

 

Meer weten over empathie op de werkvloer? 💡
De voordelen van een persoonsgerichte cultuur voor je werknemers 

 

 

De link met diversiteit en inclusie

 

Leidinggevenden en medewerkers met een hoog niveau van emotionele intelligentie bevorderen niet alleen een gezonde bedrijfscultuur, maar dragen ook bij aan een inclusieve werkomgeving. “Empathie helpt om mensen met verschillende achtergronden te begrijpen en te waarderen. Als je werknemers die kwaliteit bezitten of ontwikkelen, stimuleer je een cultuur waarin iedereen welkom is en zichzelf kan zijn,” benadrukt psycholoog Willemijn Pels Rijcken. 

 

“Wie een breed scala aan communicatieve vaardigheden bezit, is beter in staat om verbale en non-verbale signalen te herkennen, verschillende communicatiestijlen te begrijpen en interculturele manieren van communicatie toe te passen,” voegt ze eraan toe.

 

Door empathie en communicatieve vaardigheden te stimuleren op de werkvloer, zorg je voor minder miscommunicatie. En je bevordert bovendien een open cultuur waarin meer collega’s zich gehoord en begrepen voelen. “Waar verschillende mensen werken, zijn ook verschillende meningen en standpunten. Daarom is het belangrijk dat je het vermogen hebt om je aan te passen, om open te staan voor andere standpunten en conflicten op te lossen – en dat is emotionele intelligentie.”

Wil je op de hoogte blijven van mentaal welzijn op het werk? Word dan lid van onze nieuwsbrief voor regelmatige updates en ideeën.

HR-tips om emotionele intelligentie te vergroten

 

Hoe hoog schat je dat het gemiddelde EQ of het niveau van emotionele intelligentie binnen jouw organisatie is? Want het is een belangrijke kwaliteit voor samenwerken op het werk, maar het is niet altijd eenvoudig om je organisatie ‘emotioneel intelligenter’ te maken.

 

Daarom deelt psycholoog Willemijn Pels Rijcken een aantal ideeën en tips die je kunt implementeren in jouw organisatie:

 

1. Organiseer workshops of trainingen

 

Stimuleer de ontwikkeling van kwaliteiten zoals empathie en (interculturele) communicatieskills door workshops te organiseren over bijvoorbeeld zelfbewustzijn, empathie, effectieve communicatie of conflict-management.

 

2. Geef regelmatig feedback en plan evaluatiemomenten

 

Een 1-op-1 gesprek of bila, een halfjaarlijks functioneringsgesprek: je kunt in zo’n moment van feedback of evaluatie ook de emotionele intelligentie van een collega meenemen. Denk samen na over concrete stappen die collega’s kunnen nemen om hun emotionele of communicatieve vaardigheden te verbeteren.

 

Meer weten? Lees ook de tips van onze psychologen om op het werk opbouwende feedback te geven

 

3. Moedig werknemers aan om hun emoties openlijk te uiten

 

Een belangrijk onderdeel van een positieve bedrijfscultuur is open zijn over je emoties. Dat hoeft niet op een manier waarop je niet meer rationeel met collega’s kunt overleggen: er is natuurlijk ook een middenweg. 

 

Emotioneel intelligent zijn bestaat ook uit weten welke emoties je ervaart, en ze dan alsnog reguleren – of onder controle houden. Door werknemers te helpen om die skill te ontwikkelen (bijvoorbeeld met een cursus over inzicht in emoties, zoals uit tip 1) en door in persoonlijke meetings altijd wat tijd te reserveren om te vragen hoe het met collega’s gaat, kun je emotionele intelligentie een vast onderdeel maken van je cultuur.

 

Tip! Deel deze (gratis) online cursus intern met de managers in je organisatie 👉 Zo maak je mentaal welzijn bespreekbaar op de werkvloer 

 

 

Aan de slag met een open cultuur in jouw organisatie?

 

Als HR-professional speel je een onmisbare rol in het stimuleren van een inclusieve bedrijfscultuur. OpenUp helpt bedrijven om een cultuur te creëren waarin het emotionele en mentale welzijn van je werknemers centraal staat.

Maandelijkse nieuwsbrief

Blijf up-to-date

Schrijf je in voor onze maandelijkse nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste blogs, webinars, interviews en informatie over mentaal welzijn voor jouw medewerkers.