Veerkracht op het werk: een 360° aanpak voor mentaal welzijn

10 jan ‘24
4 min
Werkprestaties
Redactie OpenUp
Gecontroleerd door psycholoog Lizzy McCormick

Wie aan zijn gezondheid denkt, denkt al gauw aan de afwezigheid van ziekte. Niet ziek? Geen pijn? Dan gaat het goed. Maar welzijn is meer dan dat. De World Health Organization definieert het als ‘een toestand van volledig fysiek, emotioneel en sociaal welzijn en niet slechts het ontbreken van ziekte of gebreken’. Dat maakt een integrale aanpak van welzijn op werk, met aandacht voor deze drie aspecten, onvermijdelijk. 

 

Emotioneel, fysiek en sociaal zijn de elementen van ons algehele welzijn, elementen die elkaar beïnvloeden en ondersteunen. Lifestyle-experts Aäron Spapens en Nana Rost van Tonningen en psycholoog Lizzie McCormick leggen uit hoe iedere bouwsteen bijdraagt aan een veerkrachtige organisatie.

Mentaal welzijn is voor iedereen anders, maar omvat dezelfde factoren

 

Gemiddeld spendeer je zo’n 90.000 uur van je zijn leven aan werk. Een derde van je leven. Werk, werkgevers en collega’s hebben daarmee veel impact op je mentaal welzijn. Als werkgever ben je dus verantwoordelijk voor het creëren van goede, ondersteunende omstandigheden.

 

Enerzijds omdat het je organisatie verder brengt, anderzijds omdat het nodig is. Want het welzijn op de werkvloer gaat achteruit. Dat blijkt onder andere uit een groot rapport van Deloitte in 2023 onder ruim 3000 werknemers en (C-level) managers in de VS, Canada, Australië en het VK. 

 

Een greep uit de cijfers:

 

  • 52% voelt zich vaak of altijd vermoeid of gestrest
  • 43% voelt zich overweldigd op werk
  • Ruim 30% voelt zich eenzaam en/of somber 

 

Driekwart van de werknemers vindt het verbeteren van hun welzijn belangrijker dan hun carrière, maar voor 80 procent zit de werkdruk hen daarbij in de weg. Ze geven aan dat werk hun fysiek (33%), emotioneel (40%) en sociaal (21%) welzijn negatief beïnvloedt.

 

 

Een 360° aanpak van mentaal welzijn op werk

 

Dat betekent dat er meer nodig is, onderstreept lifestyle-expert Nana Rost van Tonningen, een persoonsgerichte aanpak waarbij aandacht is voor alle aspecten van welzijn en de behoeften van ieder individu. 

 

“Emotioneel, fysiek en sociaal aspecten zijn nauw met elkaar verweven. Alleen door medewerkers op alle drie de vlakken te ondersteunen, komen ze in hun kracht te staan,” legt ze uit. “In een constant veranderende wereld vol prikkels en stijgende stressniveaus is dat belangrijker dan ooit.”

Wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat we niet om die verbinding tussen lichaam en geest heen kunnen: fysiek, emotioneel en sociaal welzijn beïnvloeden elkaar wederkerig. En dus vereist welzijn een integrale benadering met ruimte en aandacht voor de behoeften van ieder individu. 

 

Want de één is op sociaal vlak tevreden of voldaan, maar slaap slecht en ervaart stress. De ander slaapt als een roosje, maar heeft behoefte aan begeleiding bij een gezonder eetpatroon en meer beweging. 

 

 

1. De impact van fysieke veerkracht op mentaal welzijn

 

“Fysiek welzijn is niet hetzelfde als het ontbreken van pijn of ongemak,” vertelt lifestyle-expert Aäron Spapens. “Het is het ervaren dat je lichaam functioneert zoals jij dat wilt en het accepteren van eventuele beperkingen.” 

 

Beweging is daar een onderdeel van (en wetende dat één op de vier volwassenen niet genoeg beweegt ook heel belangrijk), maar zeker niet de enige. Energie, voeding, slaap, ademhaling en vrouwelijke gezondheid dragen allemaal bij aan dat gezonde lichaam. De WHO rapporteert dat fysiek welzijn o.a.:

 

  • Depressieve, angstige en gespannen gevoelens vermindert
  • Denk-, leer- en beoordelingsvaardigheden verbetert
  • Gezonde ontwikkeling van jonge mensen stimuleert
  • Het algehele welzijn verbetert

 

“Het maakt niet uit wat de oorzaak is, als je lichaam niet doet wat je verwacht of wat voorheen mogelijk was, heeft dat impact op hoe je je voelt,” legt Aäron uit. Andersom geldt hetzelfde. “Voel je je sterk en heb je genoeg energie, dan kun je meer hebben en kun je beter met tegenslag en verandering omgaan. Die veerkracht vertaalt zich uiteindelijk in betere prestaties, ook op het werk.” 

 

 

2. De impact van emotionele veerkracht op mentaal welzijn

 

“Emotioneel welzijn is het hebben van een gezonde geest die je in staat stelt om effectief met uitdagingen om te gaan,” vertelt psycholoog Lizzy McCormick. “Dat betekent niet dat je altijd gelukkig bent, maar wel dat je veerkrachtig bent, jezelf ontwikkelt en eigenwaarde hebt.”

 

De behoeften op dit vlak zijn hoog, maar daar wordt nog onvoldoende naar gehandeld, meldt de WHO. Dat geldt ook op de werkvloer; jaarlijks gaan naar schatting wereldwijd 12 miljard werkdagen verloren aan mentale uitdagingen, wat leidt tot een productiviteitsverlies van 1 biljoen dollar per jaar.

 

“Wie veel (werk)druk ervaart, heeft minder ruimte om helder en creatief te denken, kansen te zien en te groeien,” legt de psycholoog uit. “Je bent minder belastbaar, waardoor je je minder goed kunt concentreren en oplossingen bedenken lastiger wordt.” 

 

 

3. De impact van sociale verbondenheid op mentaal welzijn

 

We zijn van nature sociale wezens die behoefte hebben aan verbinding met anderen. “Wie goed in de groep ligt, heeft evolutionair gezien meer kans om te overleven. Die basisbehoefte zit nog altijd in ons,” vertelt de psycholoog. Dat veilige gevoel van verbondenheid met anderen, dat is sociaal welzijn.

 

Die sociale verbondenheid heeft impact op fysiek en emotioneel welzijn. Onderzoek na onderzoek wijst uit dat relaties onze voornaamste bron van geluk zijn. Daarnaast wordt het in verband gebracht met meer veerkracht, een sterker immuunsysteem, een hogere pijntolerantie en meer tevredenheid. 

 

Vertrouwen en verbinding scheppen ruimte voor ontspanning,” vertelt Lizzy. “Andersom heeft het ook een grote impact als je je eenzaam of buitengesloten voelt.” Zo tonen onderzoeken aan dat eenzaamheid stress kan verhogen en wordt het in verband gebracht met depressie, angst, een laag zelfbeeld en slaapproblemen.

 

Op de werkvloer betekent dit dat relaties, zowel op werk als daarbuiten, bijdragen aan persoonlijke groei, minder stress, sociale ondersteuning, vertrouwen en het beter kunnen omgaan met verandering en tegenslag.

 

 

De drie elementen van veerkracht

 

Iemand die zich fysiek, emotioneel en sociaal sterk voelt, is beter bestand tegen stress, verandering en tegenslag en heeft het vermogen om goed te gedijen, zich aan te passen en te ontwikkelen in allerlei omstandigheden. Ook op de werkvloer.

 

“Wie constructief met tegenslag, verandering en uitdaging omgaat, heeft een goed welzijn. Met andere woorden: is een veerkrachtig persoon.” – Aäron Spapens

 

OpenUp begeleidt daarbij. Nana: “Met onze 360° benadering richten we ons op alle aspecten van mentaal welzijn. Onder begeleiding van erkende psychologen en lifestyle-experts bieden we de juiste ondersteuning voor ieder individu en hun directe vrienden en familie.”

“Wat maakt dat iemand zich emotioneel goed voelt, fysiek sterk is en sociaal op zijn plek zit, is voor iedereen anders. Je bent geneigd voor een ander in te vullen wat nodig is, maar leg de bal bij de medewerker en biedt vervolgens ruimte en ondersteuning om hiermee aan de slag te gaan.”

– Lizzy McCormick

Maandelijkse nieuwsbrief

Blijf up-to-date

Schrijf je in voor onze maandelijkse nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste blogs, webinars, interviews en informatie over mentaal welzijn voor jouw medewerkers.