Zo ga je om met eenzaamheid tijdens de feestdagen

Samen uitgebreid koken, dineren, cadeaus uitpakken of de ultieme kerstfilm kijken: in december brengen de meeste mensen veel tijd door met anderen. Het is een tijd om tot rust te komen, te ontspannen, en samen te zijn met familie en vrienden.

 

Maar dat is niet voor iedereen zo. Veel mensen voelen zich eenzaam tijdens de feestdagen. In dit artikel vertelt psycholoog Judith Klenter over de oorzaken van eenzaamheid rond deze tijd van het jaar en deelt ze praktische tips om je minder eenzaam en meer verbonden te voelen met jezelf en anderen.

 

 

Waarom voelen we ons eenzaam tijdens de feestdagen?

 

Hoewel veel mensen zich eenzaam voelen tijdens de feestdagen, kunnen de redenen daarvoor heel uiteenlopend zijn. Mogelijke redenen die Judith noemt zijn:

 

• Je woont in het buitenland en bent niet in staat om naar huis te reizen
• Je ziet continu posts op social media voorbijkomen van familie en vrienden die kerst vieren, wat leidt tot FOMO (the Fear of Missing Out)
• Je hebt geen hechte band met je familie
• Je hebt het financieel moeilijk
• Je viert Kerst niet wegens culturele of religieuze redenen

 

Vooral dat laatste kan een uitdaging zijn wanneer je in een land woont waar de dominante cultuur wél kerst viert. Je kunt je daardoor buitengesloten voelen, vooral als het leven op straat, op je werk en in winkels tijdelijk stil staat en het voelt alsof iedereen om je heen Kerst aan het vieren is.

 

De feestdagen kunnen ook financieel moeilijk zijn. Wanneer je het financieel krap hebt aan het eind van het jaar kun je bijvoorbeeld niet met anderen mee naar kerstmarkten gaan of met andere activiteiten meedoen. Ook daardoor kun je je eenzamer voelen.

 

Judith benadrukt dat geen contact hebben met (een deel van) je familie ook een bepalende factor kan zijn in eenzaamheid. Dat geldt helemaal voor mensen uit de LGBTQ+-gemeenschap die homofobische familieleden hebben, maar ook voor mensen met familiaire jeugdtrauma’s of moeilijke gezinssituaties: “Zelfs als mensen het hele jaar geen contact hebben met hun familie, is het vaak moeilijk om alleen te zijn met de feestdagen. Er ligt in onze cultuur veel nadruk op Kerst als familiefeest.”

 

🌟 Ook interessant: volg onze gratis online cursus Inzicht in je emoties

 

 

Wat kun je doen als je je eenzaam voelt?

 

Hoewel het misschien niet zo voelt, ben je niet alleen in je eenzaamheid: volgens onderzoek heeft ongeveer 33% van de volwassenen zich weleens eenzaam gevoeld. Alleen die gedachte geeft misschien al wat begrip. Maar hoe ga je om met dat gevoel van eenzaamheid? Dit zijn de tips van Judith om met eenzaamheid tijdens de feestdagen (en daarna) om te gaan.

 

1. Vier het alleen

 

Volgens Judith verminder je het gevoel van eenzaamheid door op beide kerstdagen één activiteit voor jezelf te plannen. Neem bijvoorbeeld een lang bad, bak iets lekkers voor jezelf, ga naar de sauna of maak een mooie wandeling.

 

Als je vrij hebt met de kerstdagen is dat het perfecte moment om tot rust te komen en bij te komen van stress. Zie het als een kans om te verbinden met een gevoel van tevredenheid over jezelf, of om te reflecteren op het nieuwe jaar.

 

 

2. Creëer zelf mogelijkheden om het met anderen te vieren

 

Vind je het moeilijk om de feestdagen alleen door te brengen? Kijk dan eens naar andere mogelijkheden om het met vrienden of andere mensen die je lief zijn te vieren. Misschien kun je deelnemen aan een videogesprek tijdens een bepaalde traditie (zoals een kerstdiner, een gezamenlijk ontbijt, of het uitpakken van cadeaus).

 

Weet ook dat je niet de enige bent. Er zijn genoeg anderen in vergelijkbare situaties. Misschien heb je wel collega’s of vrienden die ook alleen zijn met de feestdagen. Neem het initiatief en nodig ze uit om het samen te vieren. “De feestdagen zijn een mooi moment om te investeren in je relaties – ook als dat niet de relatie met je directe familie is,” legt Judith uit.

 

 

3. Maak tijd voor reflectie

 

De feestdagen bieden ook de gelegenheid om jezelf beter te leren kennen en meer te weten te komen over jouw gevoelens, behoeften en verlangens. “Wat voel je precies? Is je eenzaamheid chronisch of eenmalig (bijvoorbeeld omdat je kerst in een ander land doorbrengt)? Waar ligt je behoefte (bijvoorbeeld bij meer vrienden, een partner…)?” Volgens Judith zijn dit belangrijke vragen om jezelf te stellen, omdat je daarmee kunt achterhalen waar je eenzaamheid vandaan komt en of het alleen met kerst te maken heeft of dat het meer algemeen is.

 

Het kan ook helpen om met anderen over je gevoelens te praten en er open over te communiceren: “Je gevoelens benoemen maakt ze minder abstract en helpt je om ze te verwerken. We kunnen niet verwerken wat we niet voelen of benoemen”, aldus Judith.

 

💡 Lees verder: Wat je kunt doen als je je eenzaam voelt

 

 

Hoe OpenUp jou kan ondersteunen

 

Wil je met iemand over je eenzaamheid praten? Boek nu een kennismakingsgesprek en ga met een psycholoog in gesprek over hoe je jouw situatie kunt veranderen.