Je emoties en gevoelens delen is goed voor je – en zó doe je het

Emoties en gevoelens: ze maken het leven ontzettend de moeite waard, en soms maken ze het leven ook ontzettend lastig. Want hoe kaart je bij iemand aan dat iets je eigenlijk behoorlijk boos maakt? En hoe hanteer je een opkomende huilbui in een kantoortuin vol collega’s?

 

Psycholoog bij OpenUp Jasmijn Eerenberg legt uit waarom het zo moeilijk kan zijn om emoties en gevoelens te delen –en hoe je het toch wat vaker kunt doen.

 

Emotioneel openstellen

 

Jasmijn: ‘Je emotioneel openstellen gaat grofweg over het kenbaar maken van twee soorten emoties en gevoelens: de positieve en de negatieve. Met het uiten van die positieve emoties hebben we meestal geen problemen, maar met negatieve emoties ligt dat lastiger.

 

Dat komt onder meer omdat we graag bij ‘de groep’ willen horen, en omdat we soms bang zijn dat het overmatig tonen van negatieve emoties en gevoelens de kans op uitsluiting kan vergroten. Bovendien vallen we anderen niet graag lastig met onze problemen, en ervaren we onze ‘binnenwereld’ soms als te complex om met anderen te delen.

 

Ook ervaringen tijdens het opgroeien spelen een rol: als klein kind durven we vaak nog wel ongeremd te huilen, maar afwijzende reacties van de omgeving – uitgelachen worden wanneer je boos bent bijvoorbeeld, of genegeerd worden wanneer je huilt – kunnen eraan bijdragen dat je dat als je ouder bent niet goed meer durft.’

 

Tijd voor een nieuwe norm

 

‘Behalve je karakter en je persoonlijke ervaringen, zijn de (sociale) media ook van invloed op de manier waarop we onze emoties en gevoelens uiten. Via deze kanalen krijgen we namelijk aanhoudend meer positieve dan negatieve emoties van andere mensen voorgespiegeld. Je zou kunnen zeggen dat hierdoor een misplaatste norm is ontstaan – namelijk de norm dat het niet normaal is om zwaarte te voelen.

 

Onderzoek het maar eens bij jezelf: als je blijdschap ervaart, dan deel je dat waarschijnlijk met wel 10 mensen – thuis, online en op je werk. Voel je je rot, dan bel je misschien één vertrouwde vriend. Zonde, want wie lastige emoties en gevoelens met een ander deelt, voelt zich meer verbonden en ervaart een verdieping van de verstandhouding. Bovendien kun je veel eerder rekenen op troost of steun.’

 

Dit wil je misschien ook lezen: Hoe voer je een gesprek over mentale gezondheid op je werk?

 

Makkelijker je gevoelens delen

 

Het delen van emoties en gevoelens is dus waardevol. Voor jezelf, omdat het verbinding en verlichting biedt. En voor de mensen om je heen, omdat ze bijvoorbeeld voelen dat ze belangrijk genoeg zijn om gevoelens mee te delen.

 

Het is wel verstandig om zorgvuldig het gebied af te bakenen waarin het delen van emoties en gevoelens jou en de mensen om je heen goed doet – te veel of ongeremd delen kan er misschien voor zorgen dat je mensen overvraagt of zelfs schade berokkent, en kan ertoe leiden dat je jezelf onnodig kwetsbaar maakt.

 

Balans is hierbij het sleutelwoord, waarbij je steeds per relatie onderzoekt waar het gezonde midden ligt. De volgende tips kunnen daarbij helpen.

 

1. Onderzoek wat jouw belemmering is

 

Ga bij jezelf na: waarom vind je het lastig om bepaalde gevoelens te delen? Welke gedachten komen er bij je op? Ben je bijvoorbeeld bang voor wat iemand denkt? Of voor een bepaalde reactie? En kloppen die gedachten eigenlijk wel?

 

2. Bedenk wat delen je op kan leveren

 

Schrijf voor jezelf op wat de meerwaarde kan zijn om je gevoelens wél met iemand te delen. Misschien levert het de erkenning op die je nodig hebt. Of een troostende arm. Schrijf ook op hoe je je zou voelen als dat inderdaad het resultaat is.

 

Ook lezen: Hoe doorbreek je een piekercyclus?

 

3. Draai het om

 

Misschien ben je bang voor het oordeel van andere mensen als je je gevoelens deelt. Draai het eens om en denk aan de mensen in jouw omgeving die zich kwetsbaar opstellen. Wat vind je daarvan? Het oordeel dat je over jezelf velt is vaak zoveel kritischer dan je oordeel over anderen.

 

4. Bedenk met wie je iets zou willen delen

 

Bij welke personen die je kent voel je je veilig? En waarom is dat zo? Maak een overzicht van wat jij belangrijk vindt aan je vertrouwenspersoon: goed luisteren bijvoorbeeld, fijne tips geven of juist niet. Bekijk wie in jouw omgeving aan deze kenmerken voldoet.

 

5. Bedenk hoe je iets wil delen

 

Een gesprek ligt misschien voor de hand, maar er zijn meer manieren om je gevoelens te delen. Via WhatsApp bijvoorbeeld, of met een brief of mail. Er zijn zelfs kaartspellen te koop die een makkelijk aanknopingspunt kunnen bieden voor een gesprek over gevoelens.

 

6. Creëer een vertrouwde setting

 

Als je besloten hebt om je gevoelens te delen met iemand, ga dan na op welke plek je dat het liefste doet. Is je huis een prettige locatie? Het bos? Of praat je beter op een plek waar juist veel mensen zijn? Kies zelf waar jij je het meest comfortabel voelt.

 

Ook interessant: Zo ga je staan voor wat jij belangrijk vindt (en leer je jezelf beter kennen)

 

7. Verwacht niet te veel van jezelf (en ook niet van je gesprekspartner)

 

Je kunt een gesprek over gevoelens starten in kleine stapjes: begin met een makkelijk onderwerp en kaart steeds wat meer persoonlijks aan, waarbij je goed in de gaten houdt hoe dat voor je voelt.

 

Ga niet uit van een ideale reactie van je gesprekspartner en geef als dat lukt duidelijk je wensen aan. ‘Ik wil iets aan je kwijt maar ik vraag geen oplossing’, bijvoorbeeld. Of: ‘Ik vind het lastig om dit te delen en ik wil graag je advies.’

 

8. Hou rekening met je eigen grenzen

 

Stel van te voren vast: wil ik dit gesprek echt in, of doe ik dit omdat het van me verwacht wordt? Daag jezelf uit om je kwetsbaar op te stellen maar ga niet over je eigen grenzen heen. Schrijf eventueel van tevoren op wat je wilt delen.

 

9. Oefen en wees trots op kleine overwinningen

 

Ben je het gesprek aangegaan? Wees trots en vier je succes, óók als het nog klein is en het misschien nog niet helemaal liep zoals je wilde. Focus je op de positieve ontwikkelingen.

 

Ook interessant: 16 situaties waarin een gesprek met een psycholoog je verder helpt

 

10. Wees oprecht

 

Jij maakt jezelf kwetsbaar op het moment dat je je gevoelens deelt, en de toehoorder doet hetzelfde door voor jouw emoties en gevoelens open te staan. Ga het gesprek dus respectvol aan en kies je woorden zorgvuldig. Gebruik de ik-boodschap (‘ik heb het gevoel dat’ i.p.v. ‘jij geeft me dit gevoel’) en probeer oprecht te zijn over wat je voelt.

 

Wil je eens persoonlijk sparren met een psycholoog over hoe jij grenzen kunt stellen? Boek nu vrijblijvend een consult.