Hoe een psycholoog bij stress of kenmerken van burn-out kan helpen

31 okt ‘22
3 min
Stress en piekeren
Lisanne van Marrewijk
Gecontroleerd door psycholoog Emma White
praten met een psycholoog bij kenmerken van burnout
Het woord roept misschien niet direct de meest gezellige gedachten bij je op, maar stress is er om ons te helpen. Het is een belangrijke functie van ons lichaam die ons waarschuwt en klaarstoomt om gevaar te trotseren. Onmisbaar dus. Toch zijn er situaties waarin die onmisbare functie iets teveel van zich laat horen. Als de stress te groot is of te lang duurt, bijvoorbeeld. Dan slaat helpende stress om in negatieve stress. 

 

“Als je merkt dat stress je niet meer helpt om scherp te zijn, maar je tegenwerkt, is dat het moment dat een psycholoog jou kan helpen”, vertelt Emma. “Weten hoe je omgaat met stress voorkomt dat je eventueel in een burn-out raakt en maakt je sterker in jouw privé en werkleven.”

 

Luister naar de signalen van je lijf

 

Als de invloed van stress tegen je gaat werken, herken je dat aan verschillende dingen. Je hoofd staat misschien op knappen, je reageert kortaf en je kunt je minder goed focussen dan normaal. Er spoken gedachten door je hoofd, je vergeet dingen en je voelt je vaak minder zeker van jezelf. 

 

Meer lezen: Dit zijn de mentale kenmerken van te veel stress

 

Allerlei manieren waarop stress zich kan uiten bij jou en kenmerken die je erop wijzen dat je misschien iets teveel hooi op je vork hebt genomen. Je lichaam probeert je iets te vertellen, zodat jij ernaar kunt handelen.

 

Maar vaak doen we dat niet. Emma: “Ik spreek veel mensen bij wie de stress er langzaam insluipt. Ze zijn op zoek naar tools waardoor ze weer op 100 procent kunnen knallen, zonder dat ze doorhebben dat dat juist niet de bedoeling is.”

 

We zijn zo gewend om altijd maar door te gaan en beter te presteren, dat we alle kenmerken van ons lijf liever negeren (of workarounds zoeken) dan dat we onszelf serieus nemen.

 

“Als je te lang doorgaat, kan stress omslaan in een burn-out”, vertelt de psycholoog. “Maar dat is absoluut niet nodig als je van tevoren leert wat jouw lijf je probeert te vertellen, weet hoe je hiernaar handelt en je grenzen op tijd aangeeft.”

 

Stress, burn-out en de psycholoog

 

Stress houdt ons scherp. En dat is precies wat het voor jou zou moeten doen. Merk je dat de stress je niet meer scherp houdt, maar eerder afleidt, zorgt voor een warrig hoofd of je focus wegneemt?

 

“Praten met een psycholoog is één van de beste dingen die je kunt doen”, tipt Emma. “Het maakt niet uit in welke mate die stress aanwezig is.”

 

Een psycholoog kan helpen als:

 

  • Je goed presteert op werk, maar merkt dat je (steeds meer) stress ervaart;
  • Je merkt dat je niet meer zo presteert als je wil;
  • Je je werk niet los kunt laten;
  • Je een gevoel van controle mist (waardoor je nog meer gaat werken);
  • Je merkt dat je er weinig bij kan hebben;
  • Dingen je persoonlijk raken en harder binnenkomen;
  • Je weer met de juiste energie aan de slag wil;
  • Je balans mist en meer rust en ontspanning zoekt.

 

Ook interessant 💡 Deze 5 oefeningen doet een psycholoog om stress te verminderen

 

Hoe helpt een psycholoog bij burn-out-kenmerken?

 

“Niemand leert je op school hoe je op een goede manier met stress, spanningen en werkdruk omgaat”, vertelt Emma. Het is dus niet gek dat stress je soms overweldigd, maar je wilt daar wel mee leren omgaan. Een psycholoog is de aangewezen persoon om je hierbij te helpen.

 

“Als stress je uitput, kun je uiteindelijk overspannen of burned out raken,” gaat de psycholoog verder. “Hierover praten geeft je de tools die je nodig hebt om stress voor je te laten werken.”

In een gesprek is alle ruimte om jouw verhaal te doen. Een psycholoog biedt een luisterend oor, maar houdt ook een spiegel voor als dit nodig is.

 

“Een psycholoog coacht jou in de richting die jij op wilt.”

 

Samen bedenk en zet je stappen in de richting die jij op wilt, maar uiteindelijk ben jij degene die het moet doen. Jij staat aan het stuur. De psycholoog kun je zien als een coach langs de zijlijn die bijstuurt als dat nodig is.

 

Wat kun je verwachten in een gesprek?

 

Emma legt uit: “Het is belangrijk om eerst goed te begrijpen wat stress is en hoe het werkt. Waarom het goed is, maar ook uitdagend, welke fases er zijn en wat er in je lichaam gebeurt bij stress of kenmerken van burn-out.”

 

Vervolgens zoom je samen in op jou als persoon. “We onderzoek wat jouw associatie is met stress en welke triggers en signalen jij ervaart. Hoe ga je daar op dit moment mee om? En is dat helpend of niet? We kijken naar de belasting die je ervaart in je leven (dat noemen we draaglast) en de belastbaarheid (dat noemen we draagkracht). Iets wat voor iedereen anders is.”

 

Daarnaast leer je om (weer) te verbinden met je lichaam (hoe voelt spanning en hoe voelt ontspanning) en ga je op zoek naar nieuwe copingstrategieën. Samen vind je een meer helpende manier om om te gaan met stress. Je leert aanvoelen wat je wel en niet aankunt en hoe je je grenzen aangeeft.

 

Een psycholoog biedt de begeleiding die je mist

 

Kortom: als je stress of kenmerken van burn-out ervaart, coacht een psycholoog jou in de goede richting. Dat hoef je niet alleen te doen.

 

Tip: je kunt je alvast voorbereiden op je gesprek door de volgende vragen voor jezelf te beantwoorden. Zo kunnen jij en jouw psycholoog sneller de diepte in.

 

  • Wat is de reden dat je hulp zoekt? 
  • Wat is de reden dat je nu hulp zoekt? 
  • Wat voor hulp zoek of wil je? 
  • Wat wil je graag bereiken?

 

👉 Verder lezen: 6 tips om je lichaam te laten herstellen van (te) veel stress