Financiële stress kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van een laag inkomen waardoor je niet in je behoeften kunt voorzien of jezelf niet kunt onderhouden. Wanneer geldzorgen intens(er) wordt, kan dat effect hebben op zowel je mentale als je fysieke gezondheid.
Van financiële zorgen tot stress en angst…
Als je zorgen hebt over je financiële situatie, leidt dat vaak tot stress of angst. Een natuurlijke reactie van je lichaam als je bepaalde dingen niet kunt veroorloven die je wél nodig hebt. Denk aan aan dak boven je hoofd, eten, verwarming of de juiste zorg.
Daarnaast kunnen geldzorgen invloed hebben op je sociale leven. Je voelt je misschien alleen omdat je anderen niet wilt opzadelen met je zorgen, of schuldig omdat je steun nodig hebt.
Als je in gevaar bent, gaan je hersenen in de actiestand om er alles aan te doen om jezelf en je geliefden weer in veiligheid te brengen. Vroeger was dit nuttig, want het bereidde je lichaam voor om te vechten of te vluchten (bijvoorbeeld voor die beer die voor je neus staat).
Deze trigger bestaat nog steeds in onze hersenen, maar is net even wat minder nuttig dan vroeger. Er is immers heel wat anders nodig om jouw financiële zorgen op te lossen dan om te ontsnappen van een beer.
En dus blijven onze hersenen in de actiemodus, terwijl we (nog) niet goed weten wat de juiste acties zijn om te nemen. Met als gevolg: een stand van chronische alertheid. En deze alertheid kan op zijn beurt allerlei stress-gerelateerde symptomen aanwakkeren, zoals vermoeidheid, hoofdpijn, een somber gevoel en een slechte nachtrust.
… en van stress en angst tot financiële zorgen
Als je niet lekker in je vel zit, gestrest bent of je mentaal minder of niet goed voelt, merk je dat vaak aan o.a. je concentratie, geheugen en stemming. Je hebt misschien moeite om je te focussen en dingen te onthouden.
Maar laten nou net deze eigenschappen belangrijk zijn bij het op orde krijgen van je financiële situatie. Met minder brain space wordt het uitdagender om het overzicht te behouden en beslissingen te nemen over bijvoorbeeld je inkomsten en uitgaven.
Daarnaast is het lastiger om nee te zeggen te verleidingen als je cognitieve bronnen zijn uitgeput. Je koopt bijvoorbeeld dingen die je op de korte termijn beter doen voelen, maar die je eigenlijk niet nodig hebt.
“Denk maar ’s aan een lange werkdag waarop je al je denkkracht hebt gebruikt”, zegt Paul. “De kans is waarschijnlijk groter dat je liever eten bestelt in plaats van zelf de keuken in duikt om een gezonde maaltijd klaar te maken. Zeker in vergelijking met een dag waarop je genoeg tijd had om te ontspannen.”
Als je gestrest bent, ben je eerder geneigd om voor gemak te kiezen. Ondanks dat dat financieel gezien niet altijd de beste optie is.
Hoe ga je om met financiële zorgen?
Maar hoe zorg je er dan voor dat jouw geldzorgen je niet belemmeren in je dagelijks leven? Het antwoord: door voldoende mental brain space te creëren om hiermee te dealen. Onderstaande tips helpen je hierbij.
1. Vraag om hulp
Het is verleidelijk om jouw financiële zorgen voor jezelf te houden, omdat je anderen er niet mee wilt lastigvallen of je situatie liever voor jezelf houdt.
Toch is het verstandig om juist open te zijn over wat er aan de hand is en jouw situatie met anderen te bespreken. Het lucht op om erover te praten (met bijvoorbeeld vrienden of familie) en verlicht je lasten. Je hoeft het niet allemaal alleen te dragen en op te lossen.
Het helpt ook om met een deskundige of financieel adviseur in gesprek te gaan. Zij kunnen niet alleen jouw situatie relativeren, maar reiken ook praktische oplossingen aan. Er zijn veel organisaties die gratis financieel advies bieden, of het nu gaat om schuldbeheer, budgettering of financiële hulp in het algemeen. Hulp durven vragen is een sterkte, geen zwakte.