Een psycholoog legt uit: hoe herken je red flags in een relatie?

Wat zijn red flags?

 

Een red flag is dus een waarschuwingssignaal, meent Klenter. “Een red flag is gedrag dat erop wijst dat een (potentiële) partner niet bij je past. Dat gedrag kan van alles zijn, zoals de hiervoor genoemde voorbeelden, maar ook iemand die op de eerste date te veel praat over een ex-partner.”

 

Zijn die red flags voor iedereen hetzelfde? Ja en nee, vindt de psycholoog. “Er bestaan red flags die redelijk universeel zijn, of zouden moeten zijn. Denk aan gewelddadig gedrag, overdreven jaloers of controlerend zijn en alles wat richting misbruik en manipulatie gaat.”

 

Tegelijkertijd kan iets wat voor de één een red flag is voor de ander geen probleem zijn. “In een monogame relatie is het waarschijnlijk een red flag als je partner op een datingapp zit, maar in een polyamoreuze relatie heb je dit waarschijnlijk afgesproken en is het in orde.”

 

💡 Ook interessant: Wat heb je nodig (en niet nodig) in een relatie

 

Welke red flags wil je zeker niet negeren?

 

Voor red flags geldt dat je ze zeker niet wilt negeren. Het herkennen ervan moedigt je aan om een stap terug te nemen, te onderzoeken of dit gedrag vaker voorkomt en na te gaan wat de impact hiervan op jou is.

 

Judith Klenter: “Als gedrag vraagtekens bij je oproept, kun je je afvragen of je hier een gevaar voor escalatie in ziet. Denk aan een partner die steeds controlerender wordt. Zodra je een red flag identificeert, kun je beoordelen wat het gedrag met je doet, welke impact en consequenties dit heeft en hoe je verder wilt.”

 

Red flags waar je voor wilt uitkijken in een relatie of tijdens het daten:

 

1. Oneerlijk zijn 
2. Houdt zich niet aan diens woord
3. Geen empathie hebben
4. Elke vorm van misbruik en geweld (emotioneel, fysiek, sexueel)
5. Respecteert jouw tijd niet (zegt bijvoorbeeld altijd last minute af)
6. Probeert je te isoleren van je vrienden en familie 
7. Respecteert je grenzen niet (blijft je bijvoorbeeld overtuigen)
8. Overcontrolerend gedrag
9. Onvermogen om conflicten samen op te lossen
10. Probeert je te manipuleren (gaslighting)
11. Constante jaloezie, of gebrek aan vertrouwen 

 

“Het is goed dat we steeds bewuster worden van welk gedrag we al dan niet willen accepteren van een partner. Zeker als het gaat over extremen, zoals misbruik, geweld of controlerend gedrag.”

 

En hoe zit dat met green flags?

 

Andersom zijn er ook green flags: signalen die aantonen dat een relatie veilig, gezond en goed voor je is. Green flags zijn hartstikke positief dus. TherapistAid maakte en lijst met signalen die aanduiden dat een relatie gezond is:

 

1. Jezelf kunnen zijn
2. Elkaars grenzen respecteren
3. Ruimte voor eigen doelen en interesses, los van elkaar
4. Onderlinge fysieke en emotionele verbinding
5. Woorden en daden komen overeen
6. Verantwoordelijkheid voor eigen acties nemen
7. Begrip tegenover elkaars perspecteief (ook als je het oneens bent)
8. Elkaars wensen en behoeften respecteren
9. Openlijk kunnen bespreken van doelen, waarden en behoeften
10. Betrokkenheid in de relatie, in zowel tijd als energie
11. Elkaar respecteren (en dit kunnen uiten naar elkaar)
12. Balans (je haalt energie uit tijd samen en apart doorbrengen)

 

💡 Ook interessant: Een praktische gids voor betekenisvolle relaties

 

En oranje dan?

 

En natuurlijk is niet alles altijd zwartwit. Of groenrood, in dit geval. Er bestaan ook oranje vlaggen, of tussengevallen. Judith: “Met oranje vlaggen is het belangrijk dat je in de gaten houdt of het rode vlaggen worden.”

 

Denk aan een partner die heel aanhankelijk, klef of bezitterig is in het begin. “Misschien is het gewoon verliefdheid en wil die persoon veel tijd met je doorbrengen, maar als dit overgaat in het isoleren van anderen of dat jij je schuldig voelt als je tijd met anderen doorbrengt, is het een red flag.”

 

Wanneer of hoe ontstaan red flags?

 

Een red flag kan op elk moment in de relatie ontstaan. Sommige zijn er al van het begin af aan en had je misschien eerder nog niet door, maar ze kunnen ook later ontstaan. Ze hoeven er dus echt niet altijd al te zijn geweest. Laat dit je dan ook niet tegenhouden om het aan te kaarten of ernaar te handelen.

 

Judith: “Relaties veranderen voortdurend, omdat mensen voortdurend veranderen. In relaties die eindigen in misbruik, is het vaak zo dat dit pas in een latere fase in de relatie plaatsvindt en niet tijdens de zogenaamde honeymoon phase.”

 

Dat is precies waarom het voor mensen die misbruik ervaren in hun relatie een enorme uitdaging is om erover te praten. De omgeving kent de ander als een leuk en gezellig persoon. Net zoals de relatie een leuke relatie was.

 

“De kans is groot dat degene die misbruikt wordt, denkt: het is vast een fase, het wordt binnenkort wel weer beter”, legt Judith uit. En zo kunnen er weken, maanden of soms jaren overheen gaan voordat iemand om steun of hulp vraagt.

 

Waarom herkennen we red flags niet altijd?

 

Het zien en herkennen van een red flag is belangrijk, maar toch is het niet altijd duidelijk. Het kan bijvoorbeeld dat je een red flag hebt geaccepteerd en wegwuift met ‘zo is diegene nu eenmaal’.

 

Daarnaast kunnen de eerste maanden van verliefdheid je blind maken. “Het is heel normaal dat je iemand in de eerste maanden idealiseert of ophemelt in je gedachten”, vertelt de psycholoog. “Je ziet vooral de positieve karaktertrekken en hebt in deze fase minder aandacht voor de (potentiële) red flags.”

 

Wat je ook weleens ziet, is dat personen die de ander niet goed behandelen zich in eerste instantie expres anders gedragen. Dat heet lovebombing, weet Judith.

 

“In de eerste maanden van een relatie, maar soms ook lang daarna, toont de persoon veel affectie. Denk aan het geven van cadeaus of verrassingen, al snel ‘ik hou van je’ zeggen en constant contact zoeken.” Als dit gedrag op gegeven moment omslaat, is de ander sneller geneigd om het gedrag te bagatelliseren.

 

Tenslotte is het zo dat je niet voor niets bij jouw partner bent. Je houdt van diegene. Het is doodnormaal om niet elke negatieve karaktertrek als probleem op te vatten. Of op te willen vatten.

 

“Maar als je een negatieve karaktertrek opmerkt, is het wel goed om te reflecteren of dit al dan niet een red flag is. Ga eens na of dit gedrag vaker is voorgekomen zonder dat je het doorhad. Bespreek het ‘s met je vrienden of iemand die je vertrouwt.” Soms ziet iemand die wat verder van de relatie afstaat beter wat er speelt dan jijzelf die er middenin zit.

 

Hoe praat je er samen over?

 

Hoe en of je over een red flag in gesprek gaat, hangt af van hoe zwaar die red flag voor jou weegt. Hou hierbij in gedachten dat iedereen andere grenzen en behoeftes heeft en sommige red flags voor een ander misschien oranje zijn.

 

Judith tipt: “Als je het gevoel hebt dat er iets niet goed zit en je wilt dit bespreken, doe je er goed aan om dit vanuit jezelf en jouw beleving op tafel te leggen. Gebruik bijvoorbeeld geen extreme begrippen, zoals toxisch of het woord red flag zelf. Deel in plaats daarvan hoe jij je voelt. Wat doet het gedrag van de ander met jou?”

 

Een voorbeeld: “Als je me de hele dag niets laat weten na een ruzie, maakt mij dat heel onzeker en begin ik te piekeren. Kunnen we erover praten hoe we in de toekomst met conflicten kunnen omgaan?”

 

Onthoud dat jouw veiligheid, geluk en gezondheid altijd voorop staan, ook in een relatie. Wees eerlijk tegen jezelf en zoek hulp waar nodig. Ook de psychologen van OpenUp kunnen je in zulke situaties ondersteunen als je daar behoefte aan hebt.