Hoe voer je een gesprek over mentaal welzijn op je werk?

We brengen het grootste gedeelte van onze dag op ons werk door. En ook al willen we het liefst elke dag 100% geven, soms spelen er dingen waardoor werk gewoon even niet zo goed lukt. Niemand ontkomt daaraan, we zijn allemaal mens.

 

Toch willen willen we onze uitdagingen met mentaal welzijn het liefst privé houden. Terwijl het belangrijk is om ook op werk bespreekbaar te maken waar je mee zit. Waarom is dat zo? Hoe en met wie open je het gesprek? En wanneer zeg je misschien beter niets? Psycholoog Madelief Falkmann legt uit.

 

“Problemen voor jezelf houden in plaats van erover praten, kan juist meer stress en negatieve gevoelens opleveren.”

 

Waarom is het zo belangrijk om open over mentaal welzijn te kunnen praten?

 

Madelief: “Praten over mentale gezondheid op de werkvloer creëert transparantie. Als je even minder goed in je vel zit, kan het erg helpen om dit met een collega of je leidinggevende te bespreken. Zo kan er rekening gehouden worden met jouw situatie en werkbelasting.

 

Misschien zijn er aanpassingen mogelijk die het fijner voor jou maken om je werk te doen. Problemen voor jezelf houden in plaats van erover praten met anderen, kan juist meer stress en negatieve gevoelens opleveren.”

 

Toch is dat voor niet iedereen even gemakkelijk

 

“Klopt, en het is ook lastig. Mentale gezondheid wordt (nog steeds) vaak als een taboe gezien, terwijl het toch echt iedereen aangaat. We hebben allemaal voor onze eigen mentale gezondheid te zorgen, net als voor onze fysieke gezondheid.

 

“We kennen allemaal lastige situaties, periodes en emoties. Dat is onderdeel van het leven.”

 

In onze huidige maatschappij hebben we er een handje van om continu druk te zijn en alle ballen hoog te willen houden, terwijl bijna niemand dit altijd lukt. We kennen allemaal lastige situaties, periodes en emoties.

 

Door hier open over te zijn naar anderen, stel je je kwetsbaar op en zet dit anderen aan om dit, bij behoefte, ook te doen. Het gaat erom dat je aanvaardt dat het ook wel eens minder goed met je kan gaan, het is onderdeel van het leven.”

 

Hoe maak je mentale uitdagingen bespreekbaar?

 

“Zorg er in elk geval voor dat je het gesprek goed voorbereidt. Denk er over na wat je graag wil overbrengen, en met welk doel. Wanneer is het een succesvol gesprek voor je geweest?

 

Het kan helpen om deze punten uit te schrijven voor jezelf en bijvoorbeeld met een vriend of vriendin voor te bereiden. Gebruik jouw punten als houvast wanneer je je gespannen voelt voorafgaand aan het gesprek. Je mag ook gerust aan het begin van het gesprek aangeven dat je het lastig vindt om te starten, en je daarom wat uitgeschreven punten erbij houdt.”

 

Wanneer is een goed moment zo’n gesprek te openen, en met wie?

 

“Het is ten eerste belangrijk dat je je prettig voelt bij de persoon bij wie je je verhaal wilt doen. Daarnaast is het raadzaam te bedenken voor wie het belangrijk is om te weten wat er gaande is.

 

Het kan zijn dat je je prettiger voelt bij een collega, maar dat je leidinggevende wel moet weten wat er speelt. Praat dan eerst eens met je collega, en kijk of je diegene wellicht bij het gesprek kunt laten aansluiten als support.

 

Als je merkt dat je mentale gezondheid invloed heeft op je werk, is het sowieso verstandig om een gesprek te starten. Maar ook als het geen invloed heeft op je werk maar het je wel veel bezig houdt, kan het toch helpend zijn om een gesprek aan te knopen.”

 

“Stel jezelf de vraag: ‘Als ik het vertel, heb ik er dan minder stress van?’”

 

Is het misschien soms ook beter om niets te zeggen?

 

“Het is in elk geval belangrijk dat je voldoende vertrouwen ervaart in degene aan wie je je verhaal wilt doen en je je ‘veilig’ genoeg voelt om je open en kwetsbaar op te stellen. Het is ook absoluut noodzakelijk dat je in een psychologisch veilige werkomgeving zit.

 

Een organisatie waarin alle gesprekken in vertrouwelijkheid kunnen worden gevoerd en je je comfortabel genoeg voelt om je verhaal te doen.

 

Hoogleraar Psychische Gezondheid en Werk Evelien Brouwers deed onderzoek naar psychische problemen bij werknemers, en zij raadt aan jezelf twee vragen te stellen voordat je besluit open te zijn.

 

De eerste vraag is: ‘Beïnvloeden mijn psychische problemen mijn werk?’. En de tweede: ‘Als ik het vertel: heb ik er dan minder stress van?’ Als op beide vragen het antwoord nee is, is het beter om terughoudend te zijn, dan heb je ook geen kans op negatieve gevolgen.”

 

Ook interessant: Wanneer neem je een mental health day (en hoe doe je dat?)

 

Wat als je ziet dat een collega minder goed in zijn vel zit?

 

“Wanneer je merkt dat iemand zich anders opstelt of anders reageert dan normaal, probeer dan 1-op-1 te vragen hoe het met diegene gaat en of je wellicht iets kunt betekenen.

 

Heeft diegene iets nodig waar jij mee kunt helpen? Geef aan dat je er bent voor een luisterend oor en laat weten dat die persoon altijd bij jou terecht kan, mocht de behoefte er zijn. Vervolgens kan iemand zelf bedenken om het gesprek al dan niet aan te gaan.”

 

Wat doe je als je merkt dat er meer hulp nodig is?

 

“Ook daarbij kun je aangeven dat je graag wilt ondersteunen, ook bij het verwijzen naar andere hulp. Je kunt aangeven welke routes er zijn, denk aan de bedrijfsarts, huisarts, of psycholoog.

 

Het belangrijkste is vooral om een luisterend oor te bieden, geen oordeel te vellen en mee te denken over wat passende hulp kan zijn en waar iemand goed terecht kan. Dat maakt vaak al een wereld van verschil.”

 

Loop jij tegen mentale uitdagingen aan waar je graag met iemand over in gesprek wil gaan? Praten met een psycholoog helpt. Plan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in met één van onze psychologen. We staan altijd voor je klaar, wat je vraag ook is.