Je niet goed genoeg voelen: zo deal je met dat stemmetje in je hoofd

Zelfwaardering heeft alles te maken met hoe je naar jezelf kijkt en over jezelf denkt. Dat beeld vormen we al van kleins af aan. Hoe dat beeld zich ontwikkelt over de tijd heen, verschilt per persoon en hangt af van de manier waarop je naasten op jou en je prestaties reageerden, hoe je het deed op school, maar ook welke signalen je hebt opgevangen uit je sociale omgeving. 

 

Goed genoeg zijn

 

Vrijwel iedereen heeft een verlangen om zich goed genoeg te voelen. Klinkt logisch, maar dat is best een opgave. Dat komt onder andere omdat veel mensen hun eigen waarde laten afhangen van externe factoren, zoals hoe andere mensen over ons denken, een goede functie of een mooi lichaam. Pak voordat je verder leest eens een moment om na te denken wat deze factoren voor jou zijn. Welke dingen moet jij bereikt hebben van jezelf voordat je vindt dat je van waarde bent of goed genoeg bent?

 

De voorwaarden van (niet) goed genoeg zijn

 

Psycholoog Carl Rogers noemt deze factoren de ‘voorwaarden van waarde’: de omstandigheden, situaties en gedragingen waarvan we denken dat we ze nodig hebben voordat anderen ons leuk vinden of van ons kunnen houden, zoals geld, schoonheid en de goedkeuring van anderen.

 

Maar wat nou als jouw eigenwaarde helemaal niet afhangt van deze factoren? Wat nou als jij, ongeacht of je die nieuwe functie wel of niet krijgt, simpelweg goed genoeg bent. Wat nou als jij je goed genoeg kunt voelen, gewoon door er te zijn.

 

Psycholoog Meag-gan Ann O’Reilly zegt in haar TED Talk ‘The Power of Your Inherent Value’ de magische woorden: ‘Als jij gelooft dat je van nature waardevol bent… Punt. Er is niks wat daarna komt.’ Er is namelijk niks waar jij eerst aan moet voldoen voordat je waardevol kunt zijn. Je bent waardevol precies zoals jij nu bent. Met én zonder je gebreken.

 

Iedereen is van nature goed genoeg

 

Dus: als je die opslag krijgt, ben je waardevol. Krijg je die opslag niet dan heb je misschien nog iets te leren, maar ben je nog altijd altijd even waardevol. Wat je ook bereikt (of juist niet bereikt), jouw waarde is altijd op hetzelfde basisniveau.

 

Net als de waarde van je collega, partner of de medewerker van de klantenservice die je net aan de lijn had. Niemand is meer of minder waard dan die basiswaarde en iedereen is even goed genoeg. Klinkt bevrijdend, nietwaar?

 

En dat is het ook. Uit onderzoek van de universiteit van Michigan is gebleken dat studenten die hun eigenwaarde niet uit externe factoren haalden, over het algemeen lekkerder in hun vel zaten en o.a. minder stress hadden, betere resultaten behaalden en betere relaties onderhielden.

 

Hoe uitgaan van je eigenwaarde klinkt? Volgens O’Reilly zo: “Dit is belangrijk voor mij en ik ga m’n best doen. En wat het resultaat ook gaat zijn, dat zegt niets over wie ik ben als persoon.”

 

Omgaan met de gedachten dat je niet goed genoeg bent

 

Maar de vraag is: hoe deal je met de gedachten dat je niet goed genoeg bent. Of beter nog: hoe creëer je meer compassie voor jezelf? Je kunt verschillende dingen doen om met dat stemmetje in je hoofd te dealen.

 

1. Doe iets wat in lijn is met jouw waarden en interesses

 

Vaak doen we iets omdat we denken dat het goed staat op onze cv, het ons beter maakt dan wie we nu al zijn of om ervoor te zorgen dat anderen ons aardig vinden. Denk aan het aannemen van die promotie terwijl jij diep van binnen liever uitvoerend bezig bent, vijf keer per week naar de sportschool gaan terwijl je eigenlijk niet van fitness houdt of naar dat feestje gaan terwijl je eigenlijk behoefte hebt om alleen te zijn.

 

Ga ’s bij jezelf na wanneer de laatste keer was dat je iets hebt gedaan omdat jij er zelf zin in had of het jou leuk leek. Niet omdat anderen het van je verwachten of het zogenaamd goed voor je is, maar gewoonweg omdat jij er plezier uithaalt. Wat is dat? Doe dat.

 

 

2. Train je positiviteit

 

Je niet goed genoeg voelen is een negatieve gedachte. Om om te gaan met negatieve gedachtes, kan het helpen om je positieve mindset te trainen. Shirzad Chamine is auteur van de bestseller ‘Positive Intelligence’, een boek over het ontwikkelen van een positieve mindset.

 

Volgens Chamine begint het aanpakken van jouw saboterende gedachtes bij het alert worden op deze gedachtes en ze te benoemen. Probeer de momenten waarop je je niet goed genoeg voelt op te merken en doe er vervolgens afstand van. Zeg tegen jezelf: ‘Aha! Mijn saboterende brein probeert me nu te vertellen dat ik dit niet kan, maar ik luister er niet naar.’

 

Ook interessant: 6 manieren om uit je comfort zone en in je growth zone te stappen

 

3. Voer andere gesprekken

 

Als je met iemand in gesprek raakt en merkt dat iemand een vraag stelt waarbij je het idee krijgt dat je jezelf van je beste kant moet laten zien, probeer deze dan ’s anders te beantwoorden.

 

Stel iemand vraagt wie je bent. Probeer een antwoord met je werk, studie of andere labels te vermijden en vertel iets wat je mooi vindt aan jezelf of waar je dankbaar voor bent. Dus niet: ik heb een drukke baan en veel verantwoordelijkheden, maar: ik help onze klanten om het beste uit zichzelf te halen tijdens het werk.

 

O, en voordat je ermee aan de slag gaat, vergeet niet om jezelf de tijd te gunnen. Een gedachte die al zolang onderdeel is van jezelf is niet over één nacht ijs verdwenen. Fouten maken mag, ook dan ben je helemaal goed zoals je bent. Vind je het toch lastig of heb je behoefte om erover te praten? Onze psychologen kunnen je helpen.

 

👉 Ook interessant: 5 tips om minder te piekeren