Leg je te veel druk op jezelf? 5 essentiële tips om los te laten

20 jun ‘22
6 min
Arianna Freni
Gecontroleerd door psycholoog Eva Rüger
A man carrying a briefcase, being anxious.
Heb je het gezegde “je bent je eigen grootste vijand” wel eens gehoord? Dan herken je dit waarschijnlijk wel. Het leven zit al vol uitdagingen, maar toch maken we het onszelf vaak moeilijker door (te) veel druk op onszelf te leggen en te streven naar perfectionisme.

 

Wat zijn de redenen hierachter? En op welke manieren kunnen we minder streng voor onszelf zijn? Psycholoog Eva Rüger geeft ons vijf essentiële tips om met stress om te gaan.

 

De triggers voor zelfdruk

 

Er is altijd wel iets wat je aandacht vraagt tegenwoordig; een belletje van een collega, een urgente mail, je baas die wat van je nodig heeft. En dan hebben we het nog niet eens gehad over die overvolle to-do-lijst. Het is niet gek dat je gestresst en gefrustreerd raakt door al die hoge verwachtingen die we van onszelf hebben.

 

Twijfelen aan jezelf, onzekerheid en gebrek aan zelfvertrouwen zijn allemaal bijproducten van onze innerlijke vijand. Dit leidt ertoe dat we hoge eisen stellen aan onszelf en foutloze resultaten verwachten, terwijl we dat van een ander nooit zouden durven verwachten. Behoorlijk verknipt, vind je ook niet?

 

“Het is een menselijke neiging om veel strenger voor onszelf te zijn dan voor anderen”, legt Eva uit. “Wat zou jij zeggen tegen een vriend die een fout heeft gemaakt of zich moedeloos voelt omdat hij opbouwende feedback heeft gekregen? Je stelt hem waarschijnlijk gerust wijst hem op zijn goede eigenschappen. Maar doe je dat ook tegen jezelf?”

 

Vanuit evolutionair oogpunt is het heel logisch om streng voor onszelf te zijn. Vroeger was het immers belangrijk dat we gewaardeerd werden door onze groep om te overleven, dus probeerden we er perfect bij te horen.

 

Wanneer we onszelf tegenwoordig vergelijken met anderen (bijvoorbeeld op het werk), willen we nog steeds gewaardeerd worden en fouten vermijden om onze baan te behouden en carrière te maken. 

 

Eén van de problemen, volgens Eva, is dat we nauwelijks relativeren. Denk er maar eens over na: is het echt zo erg als we niet met iedereen kunnen opschieten of als we een paar fouten maken?

 

Een nieuw perspectief

 

Hoewel het een grote bron van motivatie kan zijn om het beste uit jezelf te halen, is het niet bevorderlijk voor je mentale en fysieke gezondheid als je voortdurend hoge eisen aan jezelf stelt. 

 

Het is ongetwijfeld een zware opgave om te leren minder druk op onszelf te leggen (vooral als je al perfectionistisch bent), maar gelukkig is onze geest goed in het vinden van effectieve oplossingen.

 

We geven vijf tips om om te gaan met de druk die je jezelf oplegt en je eigen sterkste bondgenoot te worden. 

 

 

1. Herken je eigen normen

 

De eerste stap om minder druk op onszelf te leggen is het herkennen van de strenge regels en de hoge normen die we van onszelf eisen. Een manier om te voorkomen dat we oordelen wanneer we niet aan onze eigen verwachtingen voldoen, is begrijpen waar die verwachtingen vandaan komen.

 

“Het kan zijn dat we vanaf jongs af aan overtuigingen of regels hebben ontwikkeld om onszelf te beschermen tegen negatieve ervaringen (bijvoorbeeld: ‘Ik moet er altijd perfect uitzien om aardig gevonden te worden en niet afgewezen te worden door mijn leeftijdsgenoten’)”, legt Eva uit. “Het helpt om te beseffen dat het hebben van een hoge maatstaf in een bepaalde situatie nuttig was, maar nu misschien niet meer.”

 

Inzicht in waar onze verwachtingen en regels vandaan komen, zorgt er niet alleen voor dat we aardiger voor onszelf kunnen zijn, het biedt ook mogelijkheden om nieuwe en minder strenge regels voor onszelf te vormen.

 

2. Praat met iemand die je vertrouwt

 

Een doeltreffende manier om de verwachtingen die we van onszelf hebben te bedwingen en dingen vanuit een nieuw perspectief te zien, is erover te praten met iemand die je vertrouwt. Voor anderen is het makkelijker om jouw situatie in perspectief te zien. En misschien hebben ze wel ’s iets vergelijkbaars meegemaakt en geeft hun perspectief erop een waardevol inzicht.

 

“Het is normaal dat we strenger zijn voor onszelf dan voor anderen, maar we hoeven dit niet te accepteren als het negatieve gevoelens en gedachten over onszelf oproept”, geeft Eva aan. 

 

3. Denk positief

 

Naast het herkennen van negatieve gedachtes over onszelf en het vormen van nieuwe, flexibelere regels, is positiever denken een andere effectieve manier. Herinner jezelf dagelijks aan je positieve kwaliteiten. Schrijf ze eens op: je prestaties, vaardigheden en succesverhalen.

 

“De stem van onze interne criticus kan heel luid zijn wanneer die ons herinnert aan onze regels en oordeelt omdat we niet voldoen aan onze eigen hoge verwachtingen”, zegt Eva. “We kunnen deze innerlijke criticus niet zomaar van ons afzetten, maar we kunnen wel beter worden in er minder aandacht aan te besteden als we merken dat hij luider klinkt.”

 

Stel je voor dat je innerlijke criticus een radio is naar wie je luistert tijdens het autorijden. Als je de radio uitzet, mis je misschien belangrijke verkeersberichten. Een slimme oplossing kan zijn om het volume zachter te zetten als je je wilt concentreren op een gesprek met de persoon naast je of als je liever aan iets anders denkt.

 

📻 Meer weten over de radiotechniek? Bekijk deze korte video

 

4.  Zorg voor je mentale en lichamelijke gezondheid

 

Aardig zijn voor onszelf is de basis van alles. Geen enkele andere taak zou zwaarder moeten wegen dan simpelweg vriendelijk zijn naar jezelf. We kunnen dit oefenen door daadwerkelijk lieve dingen voor onszelf te doen. “Bijvoorbeeld door jezelf te trakteren op een lekker bad, een (eventueel gezond) tussendoortje of door tijd te maken voor iets wat we leuk vinden en ons een goed gevoel geeft”, geeft Eva aan.

 

Lief zijn voor onze geest kan ook nauw samengaan met grenzen stellen en “nee” zeggen tegen dingen waar we geen zin in hebben.

 

5. Zie het grotere plaatje

 

Uiteindelijk is de gedachte dat je altijd succesvol moet zijn in alles wat je doet onrealistisch. Sterker nog: het doet meer kwaad dan goed. Door te leren deze om overtuigingen in twijfel te trekken, kun je er juist je kracht van maken.

 

Wanneer je je overweldigd voelt, neem dan een staf terug en probeer het grotere plaatje te bekijken. Stel jezelf vragen: is dit wel echt zo? En als je fouten hebt gemaakt, zijn die dan echt zo verschrikkelijk? Wat zien anderen? Wat zou je zelf tegen een vriend in jouw situatie zeggen?

 

Als je wilt oefenen om je meer bewust te worden van de terugkerende gedachtes, overweeg dan ’s om mindfulness-oefeningen te doen die gericht zijn op het observeren van die gedachtes. Dit kan helpen je meer bewust te worden van wat je jezelf vertelt over, nou ja… jezelf!

 

💡 Wil je je zelfbewustzijn oefenen? Probeer eens een check-in van 5 minuten met deze korte mindfulness-oefeningen

 

Accepteer imperfectie

 

De druk die we onszelf opleggen om perfect te zijn, is één van onze grootste kritiekpunten. Toch zijn we niet gemaakt om perfect te zijn. Mensen zijn onvolmaakt, met al onze sterktes en zwaktes. We kunnen uitblinken in één ding en in iets anders een totale ramp zijn (neem mij bijvoorbeeld: ik kan dagenlang schrijven, maar administratie is een totaal ander verhaal). 

 

We doen graag ons best, dat siert ons en motiveert ons meestal, maar de druk om meer te doen dan wat binnen onze (menselijke) mogelijkheden ligt, wakkert onze stress en ontevredenheid alleen maar aan.

 

De wereld draai gewoon door, ook als je niet elk moment van de dag perfect bent. Dus, haal diep adem en verlos jezelf van die druk. Morgen is weer een nieuwe dag, streef in plaats daarvan naar vooruitgang.

Hoe wil jij OpenUp gebruiken?

Groepssessies

Interactieve groepssessies en masterclasses om ervaringen te delen en praktische inzichten op te doen

Boek Space
1:1 sessies

Gemakkelijk toegang tot online sessies & chats met een gecertificeerde psycholoog, wanneer je wilt.

Boek consult
Zelfbegeleiding

Online cursussen & self-care materialen voor het verbeteren van je mentaal welzijn in je eigen tempo.

Ontdek meer