Je veilig voelen in onzekere tijden

We leven al even in onzekere tijden. Hoe gaan we daarmee om? In onzekere tijden kunnen we ons minder veilig voelen (al zijn we ons hier lang niet altijd van bewust). Doordat we bewust of onbewust meer onzekerheid ervaren, voelen we ons angstiger en onrustiger. Dit is natuurlijk niet fijn. Gelukkig kunnen we zelfs in een onzekere wereld altijd weer terugkeren naar een gevoel van veiligheid in onszelf.

 

Onrust en onzekerheid

 

Je herkent het misschien wel. Je ontvangt onverwachts een rekening—net op een moment dat het niet uitkomt. Terwijl je de mail opent wordt je overvallen door een onbehaaglijk gevoel. Misschien stop je de brief gauw weg en doe je alsof je hem niet hebt ontvangen, of misschien neem je jezelf voor om de rekening te betalen maar blijf je het uitstellen. Je reageert op de situatie op een andere manier dan je misschien zou willen. Hoe komt dat?

 

Wanneer we ons niet veilig voelen, bijvoorbeeld door onrust of onzekerheid, activeert het autonome zenuwstelsel. Dat is fijn als je je daadwerkelijk in een onveilige situatie bevindt – het activeert je lichaam en zorgt ervoor dat je kunt reageren (bijvoorbeeld door te vechten, vluchten of bevriezen). Maar in alledaagse situaties (bijvoorbeeld wanneer je een rekening moet betalen), werkt dit vaak averechts.

 

Doordat je de energie die vrijkomt niet kwijt kunt, blijft die vastzitten in het lichaam. Dat creëert onrust en spanning, en juist dat zorgt ervoor dat we op een andere manier reageren dan we zouden willen. Hoe we reageren is volgens psycholoog Paul Hessels voor iedereen anders, maar vaak vallen we terug op voor ons veilige copingstrategieën.

 

Wanneer we ons niet veilig voelen

 

“We hebben verschillende copingstrategieën om met gevoelens om te gaan die we niet fijn vinden,” vertelt psycholoog Paul. Vaak zijn dit vermijdende strategieën. “We kunnen onszelf bijvoorbeeld afleiden, verdoven, bepaalde situaties vermijden of het probleem proberen op te lossen door er (te) veel over na te denken. Dit laatste leidt vaak tot piekeren.”

 

Misschien merk je dat je je veel zorgen maakt over de onzekerheid in de wereld. Je probeert jezelf af te leiden, bijvoorbeeld door koffie te drinken met vrienden, maar je merkt dat je er in gedachten mee bezig blijft.

 

Wanneer we onrustige gedachten hebben kan dit ook tot een activatie van het autonome zenuwstelsel leiden. Dit leidt tot onrust in je lichaam, waar je weer mee probeert om te gaan door jezelf af te leiden, te verdoven, de situatie te vermijden, of er (te) veel over na te denken. Zo komen we in een vicieuze cirkel terecht.

 

Je weer veilig voelen in jezelf

 

Hoewel het heel normaal is om je weleens onveilig te voelen, is je (emotioneel) veilig voelen belangrijk voor je (mentaal) welzijn. Het helpt je je authentieke zelf zijn en het meeste uit jezelf en je leven te halen. Daarnaast ervaar je meer rust en voel je je meer verbonden met jezelf én anderen. Maar hoe zorg je ervoor dat je je veilig voelt in een onzekere wereld

 

Verbind met je lichaam

Onrustige gedachten kunnen tot een activatie van het autonome zenuwstelsel leiden, wat leidt tot onrust in het lichaam. Door je lichaam tot rust te brengen, kun je je gedachten ook kalmeren. Omdat veiligheid een gevoel is dat we ervaren in ons lichaam, helpen oefeningen die gericht zijn op (verbinding met) het lichaam zoals meditatie, yoga, of ademoefeningen. Daarnaast is gronden een toegankelijke manier om weer in je lichaam te komen en terug te keren naar een gevoel van veiligheid.

 

Benieuwd naar onze meditaties? Luister ze hier

 

Een oefening die je op elk moment van de dag kunt doen is om even rechtop te zitten, beide voeten op de grond te zetten en echt even de grond onder je voeten te voelen. Haal een paar keer diep adem en kijk hoe je je voelt. Soms helpt het om je ogen te sluiten en tegen jezelf te zeggen, “Ik ben veilig”, of “Ik ben hier nu”. Een andere manier om te gronden is door naar buiten te gaan en een wandeling te maken, bijvoorbeeld in het park.

 

Wees mindful

Mindfulness kan ook helpen om weer in verbinding te komen met jezelf/ om weer terug te keren naar een gevoel van veiligheid in jezelf. Mindfulness houdt in dat je in het hier en nu aanwezig bent. Als je (te) veel aan het overdenken bent, merk je dat je niet meer in het hier en nu bent. Mindfulness kan helpen om weer in het moment te zijn.

 

Meer weten? Ontdek onze mindfulness groepssessies

 

Wees mild naar jezelf

Mild zijn naar jezelf is een belangrijke dagelijkse oefening die je helpt wanneer je overvallen wordt door een gevoel van onrust en onzekerheid. In het online programma ‘Vertrouwen in jezelf‘ vind je een module over mild zijn naar jezelf.

 

Andere kleine dingen die kunnen helpen zijn een geruststellende aanraking of omhelzing, een vertrouwde stem, verbinden met iemand die je vertrouwt, of-wanneer je alleen bent-een zwaar deken of rustgevende muziek. Blijf daarnaast niet te lang scrollen op sociale media. Dit kan tot namelijk meer gevoelens van onrust leiden.

 

Ondersteuning in onzekere tijden

 

Het is heel normaal om je weleens onveilig te voelen. We ervaren allemaal wel eens onrust. Gelukkig kun je elk moment van de dag terugkeren naar een gevoel van veiligheid in jezelf.

 

Benieuwd hoe een psycholoog je hierbij kan helpen? Boek een kennismakingsgesprek voor een consult of schrijf je in voor een mindfulness-sessie, 1:1 of in een groep.