Zo herken je uitdagingen in mentaal welzijn bij medewerkers

 

Als manager is het goed om in de gaten te houden hoe het met je medewerkers gaat. Door te weten waar je op kunt letten, kun je collega’s tijdig steun bieden of verder helpen.

 

Kenmerken van mentale uitdagingen op het werk

 

Uit onderzoek van McKinsey blijkt dat 60 tot 75 procent van de mensen op een moment in hun leven te maken krijgt met problemen bij hun mentale welzijn. Denk aan stress, somberheid of gebrek aan zelfvertrouwen. Het is dus niet gek als iemand in jouw team ook in zo’n situatie terechtkomt.

 

Maar hoe herken je het als iemand niet lekker in zijn vel zit? En wanneer wijst dat op een worsteling met mentaal welzijn? Psycholoog Kim Schlüter vertelt waar je op kunt letten en wat je kunt doen.

 

Veranderingen in gedrag

 

Hoe je je voelt, bepaalt ook hoe je je gedraagt. Als iemand niet lekker in z’n vel zit, merk je dat aan hun gedrag.

 

Kim: “Dat kan voor iedereen anders zijn. De een wordt stiller en verplaatst wat meer naar de achtergrond, terwijl de ander misschien geïrriteerd reageert en snel uit z’n slof schiet, of juist wegloopt van de situatie.” 

 

Signalen waar je op kunt letten, zijn: 

 

1. Snel afgeleid
2. Onrustig gedrag
3. Moeite met controleren van emoties
4. Ongeduldig
5. Verminderde interesse
6. Laag in energie
7. Prikkelbaar of snel geïrriteerd
8. Afzonderen van de rest
9. Somberheid
10. Nerveus of gespannen gedrag

 

Wees je ervan bewust dat je niet altijd alles wat iemand ervaart kunt signaleren. In een gesprek kun je, indien nodig, doorvragen naar eventuele andere signalen, zoals spanning, verminderde eetlust (of juist meer eten) of een slechte nachtrust.

 

“Het is goed om je ervan bewust te zijn dat iedereen weleens een mindere dag of week heeft”, gaat Kim verder. “Zo hoeft het niet zo te zijn dat prikkelbaarheid of een gebrek aan focus bij iemand direct wijst op een groot probleem.”

 

Het algemene advies? “Vraag proactief hoe het gaat op het moment dat je iets opmerkt, niet pas na een tijd. Het gaat er vooral om dat je de dialoog opent, laat zien dat je er voor iemand bent en een veilige omgeving creëert. Ook na een ingrijpende gebeurtenis in iemands leven kun je hier extra alert op zijn.” 

 

En laat weten dat het ook oké is om er eerst met mensen in de omgeving over te praten en pas weer naar de manager te keren als de medewerker eraan toe is. 

 

Wat kun je doen als manager?

 

Hoewel je als manager de problemen van je teamleden niet kunt oplossen, speel je wel een onmisbare rol bij het kweken van een open, gezonde werkcultuur. Je zet al een grote stap om mentaal welzijn onderdeel te maken van jullie cultuur door goed op je mensen te letten en aandacht te hebben voor hoe het met hen gaat. En door dit artikel te lezen!

 

Dit zijn nog 4 manieren waarop je een veilige werkomgeving creëert waarin medewerkers openlijk hun worstelingen kunnen delen:

 

1. Luister en toon interesse

 

“Toon oprechte interesse in hoe het met iemand gaat. Geef mensen de ruimte om hun verhaal te delen, luister. Onderschat die twee niet, vaak vinden we luisteren en ruimte creëren het moeilijkste om te doen. Bied vervolgens hulp of steun als iemand daar behoefte aan heeft”, tipt Kim.

 

2. Vraag door

 

Wees je ervan bewust dat mensen hun problemen soms bagatelliseren, simpelweg omdat ze anderen er niet mee willen belasten. Wees daarom niet bang om door te vragen als iemand je iets vertelt en laat weten dat ze alles bij je kwijt kunnen.

 

Hoe vraag je op een begripvolle manier door? Kim: “Het bekende ‘luisteren, samenvatten, doorvragen’ is een goede manier om dat te doen. Ga in op opmerkingen waarmee de ander de situatie afzwakt (zoals “het valt wel mee”) of woorden met lading (zoals “vervelend”, “irritant” of “uitdagend”). Laat weten dat je je collega ziet en hoort (“het is ook veel bij elkaar”) als dit voor jou zo overkomt. Zo laat je de ander weten dat het oke is om uit te wijden.”

 

Je kunt bijvoorbeeld vragen:

• “wat bedoel je precies met…;”
• “wat vind je precies lastig aan…;”
• “als ik het goed begrijp…”

 

Als iemand naar je toe komt om iets met je te bespreken, stelt diegene het op prijs als je luistert en oprechte interesse toont zonder direct oplossingen aan te dragen. Alleen al het delen zelf kan helpend zijn. En vergeet niet hardop uit te spreken dat deze gesprekken tussen jou en de medewerker blijven. 

 

3. Plan vaste gesprekken in

 

Plan regelmatig, bijvoorbeeld elke maand, een moment met je medewerkers om te praten over mentaal welzijn, werkdruk, stress en andere mogelijke factoren die invloed hebben op iemands werkgeluk. Dit kan bijvoorbeeld gaan over wat iemand wil ontwikkelen, maar ook over belemmerende factoren.

 

Merk je tussen deze momenten door iets op? Ga op een laagdrempelige manier een gesprek aan: vraag hoe het gaat. En blijf, als het kan, even in de buurt zodat de medewerker zelf naar je toe kan komen.

 

4. Verwijs naar hulp (zoals OpenUp)

 

Biedt jouw organisatie OpenUp aan, dan kun je je medewerkers altijd verwijzen naar onze ondersteuning. Tegen collega’s die worstelen met hun mentale welzijn, kun je bijvoorbeeld zeggen: “Wist je dat we toegang hebben tot het platform van OpenUp? Daar vind je psychologische begeleiding op een manier die bij jou past. Ik maak er zelf ook gebruik van en vind het heel nuttig. Ik stuur je een link om het te bekijken.”

 

Deel de link naar ons platform openup.nl. We bieden op allerlei manieren begeleiding om mentale veerkracht te kweken rondom 8 thema’s – van cursussen, webinars en groepssessies tot 1-op-1 gesprekken. Dus grote kans dat er iets bij zit wat je collega’s kan helpen!