Mentaal welzijn door het jaar heen: zo support je medewerkers in elk seizoen

26 okt ‘22
5 min
Werkprestaties
Redactie OpenUp
Gecontroleerd door psycholoog Paul Hessels
seizoenen

“Winter is coming” is niet alleen een doemscenario voor de Starks in Game of Thrones. Het is ook voor mensen die last hebben van een winterdip een periode waar ze niet echt (of écht niet) naar uitkijken. Maar deze stemmingswisselingen komen niet alleen in de winter voor. Sommige mensen hebben juist meer moeite met de herfst, lente of zomer. Het is normaal dat je stemming door het jaar heen fluctueert, maar hoe komt dat en hoe kun je anderen daarin ondersteunen? 

 

Wij grijpen de gelegenheid aan om aan te stippen dat het ondersteunen van de mentale gezondheid van werknemers iets is voor het hele jaar. We leggen uit hoe stemmingen door de seizoenen heen veranderen en hoe je medewerkers kunt ondersteunen om het beste uit elk seizoen te halen. 

 

Herfst: pas op de plaats en periode van rust

 

Hoewel de één dolgelukkig een foto van de eerste pumpkin spice latte van het jaar op Instagram post, is niet iedereen dol op de herfst. De komst van de herfst markeert het einde van een zonnig seizoen vol strand, terrasjes, lummelen in de tuin, festivals en vakantie. Ook anticiperen veel mensen in de herfst al op het winterseizoen, een seizoen dat voor sommigen gepaard gaat met een dip. 

 

Tegelijkertijd is de herfst een seizoen waarin je pas op de plaats zet, naar binnen keert en tot rust komt. 

 

Zo support je medewerkers bij een herfstdip

 

Het anticiperen op het winterseizoen kan ongemerkt onrust veroorzaken onder medewerkers. Erken dat dit zo is en dat het niet erg is als mensen daardoor wat minder goed in hun vel zitten.

 

Dit kun je doen door hier intern over te communiceren via bijvoorbeeld mail of intranet. Belicht hoe mensen de herfst in hun voordeel kunnen gebruiken: genieten van knusheid binnenshuis, meer tijd besteden aan bezinning en hobbies, mediteren weer oppakken, noem maar op. 

 

Verder kun je het volgende doen:

  • Moedig werknemers aan pas op de plaats te zetten. Ruim tijd in voor individuele en groepsreflectie. 
  • De herfst is een uitstekend seizoen werknemers tijd te geven voor ‘hobbyprojecten’. Sommige werkgevers kiezen ervoor één dag of middag in de week of maand te reserveren voor (werkgerelateerde) hobbyprojecten. 
  • Geef medewerkers extra pauze en stimuleer ze om na de lunch nog een wandeling te maken in de buitenlucht. Beweging en daglicht helpen tegen onprettige gevoelens.
  • Stimuleer medewerkers om mindfulness te beoefenen om veerkrachtiger te worden en meer grip te krijgen op emoties. Tip: met onze mindfulness groepssessies kunnen medewerkers elke dinsdag en donderdag met een psycholoog mindfulness oefenen.
  • In de herfst hebben mensen de neiging minder gezond te gaan eten. Bied een gevarieerde en gezonde lunch aan op het werk. Focus extra op de volgende ingrediënten: ei en champignons (om vitamine D aan te vullen), vette vis (voor gezonde vetzuren), bananen (voor een geluksgevoel) en chocolade (ook voor geluk!)

 

Winter: dip of juist betekenisvolle periode? 

 

De winterdip is alom bekend. Ons biologische ritme wordt verstoord omdat we door de kortere dagen meer melatonine aanmaken. Daardoor zijn we sneller moe, prikkelbaar en kunnen ons slechter concentreren. 

 

Daarnaast krijgen we minder vitamine D binnen, omdat de zon minder op onze huid schijnt. Daardoor voelen we ons somberder en neerslachtig, hebben we minder behoefte aan sociale contacten en meer behoefte aan ongezond eten.

 

Maar daarnaast is de winter het uitgelezen moment voor betekenisvolle projecten. Want na de decembermaand zijn er een stuk minder sociale afleidingen dan in de lente of zomer, zegt psycholoog Ida. “Naast betekenisvolle projecten is deze periode uitermate geschikt om kwalitatieve connecties te stimuleren in kleinere groepen.” 

 

Zo support je medewerkers tijdens de winter

 

Waarschijnlijk hoef je het fenomeen winterdip onder het gros van je personeel niet meer te introduceren. Focus je daarom vooral op het geven van de juiste informatie en support om goed voor jezelf te zorgen tijdens de donkere maanden.

 

  • Raad werknemers aan vroeg naar werk te blijven komen en door de openlucht (bijvoorbeeld lopend of fietsend) te komen. ’s Ochtends is namelijk er veel ‘blauw’ licht, wat de aanmaak van melatonine remt.
  • Zet een grote pot vitamine D-supplementen op kantoor neer.
  • Zorg voor voldoende daglicht op de werkvloer. Daglichtlampen kunnen hierbij helpen
  • Geef extra pauzes, zodat medewerkers gedurende de dag buiten kunnen wandelen. Laat werknemers hun moment vrij kiezen, zodat ze naar buiten kunnen als de zon zich even laat zien.
  • Geef werknemers toegang tot OpenUp. Eén gesprek met een erkende psycholoog kan al een opbeurend effect hebben. Contact opnemen met onze psychologen is makkelijk en laagdrempelig.
  • Raad werknemers aan een ochtend-routine te ontwikkelen en geef voorbeelden van wat daarin kan helpen. Zo’n routine helpt tegen een slecht humeur als de wekker gaat terwijl het buiten nog donker is. Een ochtendroutine bestaat bijvoorbeeld uit een online yogasessie (of een rek- en streksessie), het opschrijven van je dagelijkse intenties of dingen waar je dankbaar voor bent in een dagboekje, of wat extra tijd nemen voor een gezond en voedzaam ontbijt. Maak dit extra leuk door in kleine groepjes iedere week een nieuwe gewoonte of routine uit te proberen.
  • Leg een voorraad decaf aan, zodat werknemers die ‘s winters last hebben van een verstoord slaapritme kunnen kiezen voor cafeïnevrije koffie.
  • Geef je organisatie het boek ‘Werken en leven in het ritme van de seizoenen’ cadeau. Dit boek leert ons niet tegen maar met de seizoenen te werken. 

 

Wil je op de hoogte blijven van geestelijke welzijn op het werk? Word dan lid van onze nieuwsbrief voor regelmatige updates en ideeën.

 Lente: het seizoen van nieuwe starten

 

Mensen die last hebben van een winterdip, voelen zich vaak beter zodra de lente start en de zon zich weer vaker laat zien. De dagen worden langer, de zon schijnt weer op onze huid en we trekken er weer meer op uit. Het feit dat de lenteschoonmaak een ‘ding’ is, toont aan dat dit het ideale seizoen is voor een nieuwe start. 

 

Hier kun je optimaal gebruik van maken:

  • Omdat de samenleving de ‘reset-knop’ lijkt in te drukken, is dit het ideale seizoen voor feedbackgesprekken, strategiesessies en het stellen van nieuwe individuele en teamdoelen. Moedig dit dus aan.
  • Besteed wat extra aandacht aan het organiseren van laagdrempelige sociale activiteiten, zodat de organisatie langzaam weer in grotere groepen bij elkaar komt. 
  • Fris de werkplek op: organiseer een gezamenlijke lenteschoonmaak en blaas nieuw leven in de brouwerij (met bijvoorbeeld planten). 

 

Verlies daarentegen degene die last hebben van een winterdip niet uit het oog:

  • Onze voorraad vitamine D is in de vroege lente op z’n laagst, omdat we deze ‘s winters hebben opgebruikt. Laat de pot vitamine D-supplementen dus nog even staan. 
  • De lente kan sociale angsten of ‘fear of missing out’ veroorzaken: we zien om ons heen mensen weer meer sociale dingen doen en vinden dat we dit ook zouden moeten. Stimuleer daarom juist teamactiviteiten in de lente. 

 

Zomer: Sun’s out, fun’s out! 

 

De meeste mensen zitten in de zomer het lekkerst in hun vel. We eten vaak gezonder in de zomer (meer fruit en lichtere voeding), de zon schijnt op onze huid en het daglicht maakt ons vrolijk. We maken gedurende de zomermaanden meer serotonine aan: het stofje dat ons gelukkig maakt. 

 

Hoe je hier optimaal gebruik van maakt:

  • Doordat mensen in de zomer vaak op hun energiekst zijn, is dit het ideale seizoen voor bedrijfsuitjes. 
  • Focus in de zomermaanden op bedrijfsbrede verbindingen door in grote groepen bij elkaar te komen. 
  • Wat de zomer ook mooi maakt: qua werkzaamheden is het in veel sectoren rustiger. Dat biedt tijd en ruimte om de hernieuwde strategie die in de lente is geformuleerd verder uit te werken. 
  • Ook zagen we het voorbeeld van bedrijf Paperdork, dat werknemers in de rustige zomerperiode dagelijks drie uur eerder vrijgeeft. 
  • Gaat vrij geven jou te ver? Dan kun je de rustige uurtjes ook vullen met het uitproberen van nieuwe, innovatieve ideeën. 
  • Organiseer een leerzaam zomerkamp, waarin werknemers nieuwe out-of-the-box vaardigheden kunnen leren. 

 

Maar er bestaat ook zoiets als een zomerdip. Onderzoek naar de oorzaak is schaars, hoewel er wel een aantal theorieën zijn. De belangrijkste is: door de lange dagen, wordt ons bioritme verstoord en kunnen we last hebben van slapeloosheid. Ook hitte, het ontbreken van routine, onzekerheid over het lichaam en gevoelens van eenzaamheid terwijl de hele wereld lol lijkt te hebben, zijn mogelijke oorzaken.

  

Zo support je medewerkers tijdens de zomer

 

Mensen kunnen zich door de zomerdip prikkelbaar, onrustig of angstig voelen. Ook komt gewichtsverlies, slapeloosheid en een verminderde eetlust voor. Je kunt het volgende doen om deze mensen te ondersteunen:

 

  • Erken dat de zomerdip een ding is en voor mensen een uitdaging kan zijn.
  • Organiseer laagdrempelige, sociale activiteiten om gevoelens van eenzaamheid tegen te gaan.
  • Stimuleer mensen om voldoende te bewegen, vooral buiten. Raad werknemers aan armen en hoofd minimaal vijftien minuten per dag in de zon te houden voor voldoende vitamine D. 

 

Als je weet wat de grootste uitdagingen zijn per seizoen, kun je medewerkers het hele jaar door op de juiste manier ondersteunen. Voor degene die wat extra hulp kunnen gebruiken om met gedachten en gevoelens om te gaan, staat OpenUp dagelijks klaar

Maandelijkse nieuwsbrief

Blijf up-to-date

Schrijf je in voor onze maandelijkse nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste blogs, webinars, interviews en informatie over mentaal welzijn voor jouw medewerkers.