De impact van het personeelstekort op het mentaal welzijn op de werkvloer (en wat te doen)

8 nov ‘22
4 min
Werkprestaties
Redactie OpenUp
Gecontroleerd door psycholoog Pia Linden
personeelstekort
Het kan je niet ontgaan zijn: we hebben te maken met een groot personeelstekort. Sinds de jaren ’70 is de arbeidsmarkt niet zo krap geweest als nu. En dat brengt allerlei uitdagingen met zich mee. Voor jou, maar zeker ook voor je personeel. 

 

Welke impact heeft dit personeelstekort op de medewerkers die wél voor jouw organisatie werken. Hoe beïnvloedt het tekort het mentaal welzijn van jouw personeel? En wat kun je doen om hen te ondersteunen? 

 

Personeelstekort in alle sectoren

 

In augustus waren er in Nederland 143 vacatures per 100 werklozen. Volgens het UWV is de arbeidsmarkt in alle beroepsgroepen ‘zeer krap’, behalve in de creatieve beroepen en de agrarische sector. Daar is de arbeidsmarkt ‘krap’. In de ICT-sector is de krapte het grootst. 

 

Volgens NRC ligt de oorzaak bij COVID-19. Door de staatssteun zijn er minder faillissementen. Mensen die bij bedrijven werken die anders zouden zijn omgevallen, zijn nu niet beschikbaar. 

 

Ook groeit de vraag naar personeel. Dat gebeurt al sinds 2013, maar omdat we na de COVID-19 pandemie meer zijn gaan uitgeven, stijgt de vraag naar personeel door. Tot slot draagt vergrijzing bij aan een groter aantal vacatures, bijvoorbeeld in de zorg.

 

De impact van personeelstekort op jouw werknemers

 

Jij merkt als HR-professional ongetwijfeld de gevolgen van het personeelstekort. Je werkt is plots een stuk uitdagender geworden. En de kans is groot dat ook het werk van je collega’s een stuk uitdagender is geworden. 

 

In augustus waarschuwden bedrijfsartsen er al voor: door het personeelstekort neemt de druk op overige medewerkers toe. Daardoor zitten er meer mensen overspannen thuis. Zo beland je als organisatie in een vicieuze cirkel: er is nog minder personeel beschikbaar, dat nog meer taken op zich moet nemen. 

 

Psycholoog Pia Linden vertelt: “Ik spreek veel mensen die zeggen dat met name de werkdruk hen stress bezorgd. Veel mensen bevinden zich in een situatie waarin ze het werk van anderen moeten oppakken. In sommige gevallen zijn die taken nieuw of moeilijker dan hun eigen takenpakket, zonder dat ze hierin de juiste begeleiding krijgen.”

 

Cijfers van het CBS onderstrepen dat meer mensen uitvallen: in het eerste kwartaal van dit jaar bereikte het ziekteverzuim in Nederland met 6,3 procent een recordhoogte. Een jaar eerder lag dit nog op 4,8 procent. Binnen de verpleging, verzorging en thuiszorg was het verzuim zelfs 10,4 procent. 

 

Wat kun je doen?

 

In tijden van personeelstekort is het laatste wat je wilt dat nog meer mensen uitvallen of verzuimen. Extra belangrijk dus om te investeren in de preventie van die uitval. Wat je kunt doen? Experts delen hun visie:

 

Boyd Thijssens (voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde)

 

Boyd Thijssens raadt bedrijven aan hun dienstverlening in te krimpen als de huidige grootte van het personeelsbestand daar om vraagt. Zo kun je de werkdruk verlagen. “Want die personeelskrapte is er nog wel even”, aldus Thijssens. Daardoor ontstaat er een domino-effect met uitvallend personeel, met nog meer krapte als gevolg. 

 

Psycholoog Pia onderstreept dit: “Zoveel mogelijk in de dag van je personeel proppen is geen goed idee. Werknemers ervaren veel druk, omdat werkgevers verwachten dat ze even goed (of zelfs beter) blijven presteren, terwijl dat in tijden van personeelskrapte lastig is. De prestaties die je van je personeel eist, stel je liever omlaag bij.” 

Wil je op de hoogte blijven van geestelijke welzijn op het werk? Word dan lid van onze nieuwsbrief voor regelmatige updates en ideeën.

Marjolijn Pouw (Vernet, het bedrijf dat verzuimcijfers van zorginstellingen bijhoudt) 

 

Volgens Marjolijn Pouw hebben bedrijven met een lager verzuim één belangrijk element met elkaar gemeen: er is veel persoonlijke aandacht voor werknemers. 

 

Leidinggevenden zijn erin getraind om in gesprek te gaan met hun team en weten hoe ze hen het beste kunnen ondersteunen. Bied managers communicatietrainingen aan en prioriteer het gesprek over mentale gezondheid. 

 

Jill Ader (voorzitter van headhuntersbedrijf Egon Zehnder) 

 

“Richt je niet op het personeelstekort, maar eerder op het welzijn van de medewerkers die er wel zijn”. Dat adviseert Jill Ader.

 

“Hoeveel jaren hebben leiders gedraaid op het onder druk zetten van mensen? […] Dat werkt niet meer. Vandaag heb je mensen nodig die creatief zijn. Die durven experimenteren en die zich veilig voelen.” 

 

Ader adviseert te investeren in leidinggevenden die moeite doen hun werknemers te begrijpen. Die stoppen met praten en beginnen met luisteren. 

 

‘Investeren’ houdt hier in: het aanleren van nieuwe vaardigheden in het ondersteunen van en zorgen voor je personeel. Het aanleren van een nieuwe mindset, waarbij je meningen en stemmen van anderen een grotere rol laat spelen. 

 

In dit artikel over investeren in mentale gezondheid geven we praktische tips over het vergroten van het mentaal welzijn van je werknemers. 

 

Focus op het welzijn van het personeel dat er is

 

Het personeelstekort gaat niet weg. Natuurlijk is het belangrijk om je te focussen op het aantrekken van nieuwe mensen, maar het is misschien nog wel belangrijker om je te focussen op het welzijn van het personeel dat je wel hebt. 

 

Je wilt voorkomen dat meer mensen uitvallen wegens drukte en stress. En stiekem maakt het je ook een aantrekkelijke werkgever voor dat nieuwe talent dat je aan wilt trekken. 

 

Wij helpen al meer dan 550 bedrijven mentaal gezond te blijven! Meer weten?

👉🏼 Kijk hier wat we voor jouw organisatie kunnen betekenen. 

 

NL-blog-activation
Maandelijkse nieuwsbrief

Blijf up-to-date

Schrijf je in voor onze maandelijkse nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste blogs, webinars, interviews en informatie over mentaal welzijn voor jouw medewerkers.